کتاب «هارمونی تنال» نوشتهی استفان کاستکا یکی از مهمترین و پرکاربردترین منابع آموزش هارمونی در جهان است. این کتاب که نخستینبار در دههی ۱۹۸۰ منتشر شد، اکنون در ویرایشهای متعدد به عنوان مرجع اصلی در دانشگاهها و هنرستانهای موسیقی مورد استفاده قرار میگیرد. ترجمهی فارسی کتاب مبتنی بر آخرین ویرایش این کتاب (ویرایش نهم) است. به طور کلی، هدف نویسنده ارائهی درکی گامبهگام از ساختار تونال موسیقی غربی از دورهی باروک تا پایان قرن بیستم است، به گونهای که خواننده نه فقط قواعد را حفظ کند، بلکه منطق درونی و زیباییشناسی هارمونی را نیز درک کند. کتاب از مبانی ساده مانند فواصل، گامها و درجات تونال آغاز میشود و سپس به تدریج وارد موضوعات پیچیدهتر مانند آکوردهای چهارضربی، پیشرفتهای هارمونیک، مدولاسیون و تحلیل فرم میشود. هر مبحث با مثالهایی از آثار باخ، موتسارت، بتهوون و سایر آهنگسازان کلاسیک همراه است تا خواننده کاربرد عملی هر مفهوم را در بافت موسیقایی واقعی ببیند. در نتیجه، کتاب نه تنها برای تئوریدانان، بلکه برای نوازندگان، آهنگسازان و رهبران ارکستر نیز منبعی کارآمد است. بخش پایانی کتاب به قرن بیستم اختصاص دارد؛ دورهای که نظام تونال کلاسیک دچار دگرگونی شد. نویسنده در این بخش، با زبانی روشن به معرفی گرایشهای جدید مانند مدالیته، دوازدهتنی، آتونالیته و تأثیرات ریتم و رنگآمیزی صوتی بر ساختار هارمونی میپردازد. در نهایت، قابل ذکر است که در پایان هر فصل، تمرینهای متعددی قرار گرفته است تا هنرجو بتواند مباحث آموخته شده را تمرین کند. همچنین این کتاب در قیاس با کتب دیگر آموزشی، به دلیل جامعیت آن، به روز بودن آن طی ویرایشهای متعدد، زبان ساده و روان و بهرهگیری از شیوههای آموزشی جدید برای راحتتر شدن کار خواننده، برتری دارد. در واقع، کتاب حاضر، اثری است مرکب از آموزش، تحلیل و تاریخ موسیقی؛ اثری که به دانشجو میآموزد چگونه هارمونی هم مجموعهای از قواعد و هم زبانی زنده برای بیان احساس و اندیشه در موسیقی است.
درباره استفان کاستا
استفان ام. کوستکا (متولد ۱۹۳۹) نظریهپرداز موسیقی، نویسنده و استاد بازنشسته نظریه موسیقی در دانشگاه تگزاس در آستین است.