کتاب مبارک و خاتون پرده نشین
نویسنده:
داود فتحعلی بیگی
3.3
از
1
رأی
زودترین زمان ارسال:
31 خرداد
٪15
59500
معرفی کتاب مبارک و خاتون پرده نشین
کتاب «مبارک و خاتون پرده‌نشین» نوشته داود فتحعلی‌بیگی، یکی از آثار برجسته در حوزه نمایش‌های سنتی ایران است که در قالب سیاه‌بازی و تخت‌حوضی به نگارش درآمده است. این نمایشنامه با الهام از حکایت «زن پارسا» از کتاب «الهی‌نامه» عطار نیشابوری، داستانی اخلاقی و اجتماعی را با زبانی طنز و انتقادی روایت می‌کند.
داستان درباره قوام‌الدین، مردی متدین و باایمان است که قصد سفر حج دارد. او تمامی امورات زندگی و مغازه‌اش را به برادر کوچکترش می‌سپارد. اما برادر که فردی نااهل است، به او خیانت می‌کند و عاشق زن برادرش می‌شود. این خیانت، زمینه‌ساز بروز حوادثی می‌شود که در قالب طنز و با حضور شخصیت «مبارک» به تصویر کشیده می‌شود.
«مبارک و خاتون پرده‌نشین» در قالب سیاه‌بازی اجرا می‌شود؛ نوعی نمایش سنتی ایرانی که در آن دو تیپ اصلی حضور دارند: «حاجی» یا حاکم و «سیاه» که «مبارک» نام دارد و نقش نوکر را ایفا می‌کند. در این نمایش، سیاه نماد مردم زجرکشیده و حاجی تجلی اندیشه و حکومت وقت محسوب می‌شود. تمام لطف سیاه‌بازی به شخصیت سیاه بامزه‌ای است که با دست انداختن ارباب و اطرافیانش، خنده را به لب‌های مردم می‌نشاند. سیاهی که با شیرین‌کاری‌ها و شوخی‌های خود، نقدی هم بر اوضاع جامعه می‌زند. بدیهه‌سازی و بدیهه‌سرایی محور اصلی این نوع نمایشنامه محسوب می‌شده و رقص و آواز نیز در آن وجود داشته است. این نمایشنامه به شیوه روایی نگاشته شده و با تغییر زمان بین حال و گذشته، داستان را پیش می‌برد. «مبارک و خاتون پرده‌نشین» نخستین بار در سال ۱۳۸۵ نوشته شد و در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ در فرهنگسرای ملل و تماشاخانه سنگلج به روی صحنه رفت. در سال‌های اخیر نیز با کارگردانی علی طربی و تهیه‌کنندگی امیرحسین شفیعی، این نمایش بارها اجرا شده و با استقبال تماشاگران مواجه شده است. داود فتحعلی‌بیگی، نویسنده و کارگردان برجسته تئاتر سنتی ایران، با این اثر تلاش کرده است تا نمایش‌های آیینی و سنتی ایران را زنده نگه دارد. او با بهره‌گیری از عناصر سنتی مانند سیاه‌بازی، داستان‌های کهن و موسیقی زنده، فضایی شاد و مفرح برای خانواده‌ها ایجاد کرده و در عین حال، پیام‌های اخلاقی و اجتماعی را به مخاطب منتقل می‌کند.
«مبارک و خاتون پرده‌نشین» ترکیبی از طنز، نقد اجتماعی و آموزه‌های اخلاقی است که در قالبی سنتی و با زبانی شیرین به مخاطب ارائه می‌شود. این اثر نه‌تنها بازتابی از فرهنگ و هنر ایرانی است، بلکه تلاشی برای حفظ و احیای نمایش‌های سنتی و آیینی کشورمان محسوب می‌شود.
داستان درباره قوام‌الدین، مردی متدین و باایمان است که قصد سفر حج دارد. او تمامی امورات زندگی و مغازه‌اش را به برادر کوچکترش می‌سپارد. اما برادر که فردی نااهل است، به او خیانت می‌کند و عاشق زن برادرش می‌شود. این خیانت، زمینه‌ساز بروز حوادثی می‌شود که در قالب طنز و با حضور شخصیت «مبارک» به تصویر کشیده می‌شود.
«مبارک و خاتون پرده‌نشین» در قالب سیاه‌بازی اجرا می‌شود؛ نوعی نمایش سنتی ایرانی که در آن دو تیپ اصلی حضور دارند: «حاجی» یا حاکم و «سیاه» که «مبارک» نام دارد و نقش نوکر را ایفا می‌کند. در این نمایش، سیاه نماد مردم زجرکشیده و حاجی تجلی اندیشه و حکومت وقت محسوب می‌شود. تمام لطف سیاه‌بازی به شخصیت سیاه بامزه‌ای است که با دست انداختن ارباب و اطرافیانش، خنده را به لب‌های مردم می‌نشاند. سیاهی که با شیرین‌کاری‌ها و شوخی‌های خود، نقدی هم بر اوضاع جامعه می‌زند. بدیهه‌سازی و بدیهه‌سرایی محور اصلی این نوع نمایشنامه محسوب می‌شده و رقص و آواز نیز در آن وجود داشته است. این نمایشنامه به شیوه روایی نگاشته شده و با تغییر زمان بین حال و گذشته، داستان را پیش می‌برد. «مبارک و خاتون پرده‌نشین» نخستین بار در سال ۱۳۸۵ نوشته شد و در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ در فرهنگسرای ملل و تماشاخانه سنگلج به روی صحنه رفت. در سال‌های اخیر نیز با کارگردانی علی طربی و تهیه‌کنندگی امیرحسین شفیعی، این نمایش بارها اجرا شده و با استقبال تماشاگران مواجه شده است. داود فتحعلی‌بیگی، نویسنده و کارگردان برجسته تئاتر سنتی ایران، با این اثر تلاش کرده است تا نمایش‌های آیینی و سنتی ایران را زنده نگه دارد. او با بهره‌گیری از عناصر سنتی مانند سیاه‌بازی، داستان‌های کهن و موسیقی زنده، فضایی شاد و مفرح برای خانواده‌ها ایجاد کرده و در عین حال، پیام‌های اخلاقی و اجتماعی را به مخاطب منتقل می‌کند.
«مبارک و خاتون پرده‌نشین» ترکیبی از طنز، نقد اجتماعی و آموزه‌های اخلاقی است که در قالبی سنتی و با زبانی شیرین به مخاطب ارائه می‌شود. این اثر نه‌تنها بازتابی از فرهنگ و هنر ایرانی است، بلکه تلاشی برای حفظ و احیای نمایش‌های سنتی و آیینی کشورمان محسوب می‌شود.
درباره داود فتحعلی بیگی
داوود فتحعلی بیگی متولد سال ١٣٢٩ در سلطانیه زنجان است. وی فارغ التحصیل مقطع کارشناسی نمایش از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. او در زمینه‌های کارگردانی، بازیگری، نویسندگی و پژوهشگری فعالیت داشته و مدرس دانشگاه نیز میباشد. فتحعلی بیگی از جمله فعالان عرصه هنرهای نمایشی است و در سال ١٣٨٠ موفق به دریافت مدرک درجه یک هنری (معادل دکتری) از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شده است.
از جمله نمایش‌های او نگارش و کارگردانی نمایش”کسی که سر دهد اول(حر)“، زنجان؛ 1356 نگارش و کارگردانی نمایش”برخورد“؛ زنجان؛ 1357 نگارش و کارگردانی نمایش”تخت و خنجر“؛ تهران، تالارسنگلج؛ 1363-1380 نگارش و کارگردانی نمایش”الماس چاقو فروش“؛ تهران، تالار سنگلج؛ 1365 نگارش و کارگردانی نمایش”سلطان مبدل“؛ تهران،تالار مهراب؛ 1366 نگارش و کارگردانی نمایش”میرزا عبدالطمع و جنگ جهانی“؛ تهران، تالار مهراب؛ 1368 نگارش و کارگردانی نمایش”چشم تنگ“؛ تهران، تالار سنگلج؛ 1369، تئاتر پارس 1373 کارگردانی نمایش”مواظب کلاهت باش“نوشته”محمدحسین ناصربخت“؛ تهران،تالار مهراب؛ 1376 نگارش و کارگردانی نمایش”میرزا فرفره“؛ تهران، تئاتر پارس؛ 1377 نگارش و کارگردانی نمایش”نمایش ممنوع“؛ تهران،تالار سنگلج؛ 1377 نگارش و کارگردانی نمایش”عروسی دختر شاه پریان با حاکم ملایر“؛ تهران، تئاتر پارس؛ 1377 و ...
از جمله نمایش‌های او نگارش و کارگردانی نمایش”کسی که سر دهد اول(حر)“، زنجان؛ 1356 نگارش و کارگردانی نمایش”برخورد“؛ زنجان؛ 1357 نگارش و کارگردانی نمایش”تخت و خنجر“؛ تهران، تالارسنگلج؛ 1363-1380 نگارش و کارگردانی نمایش”الماس چاقو فروش“؛ تهران، تالار سنگلج؛ 1365 نگارش و کارگردانی نمایش”سلطان مبدل“؛ تهران،تالار مهراب؛ 1366 نگارش و کارگردانی نمایش”میرزا عبدالطمع و جنگ جهانی“؛ تهران، تالار مهراب؛ 1368 نگارش و کارگردانی نمایش”چشم تنگ“؛ تهران، تالار سنگلج؛ 1369، تئاتر پارس 1373 کارگردانی نمایش”مواظب کلاهت باش“نوشته”محمدحسین ناصربخت“؛ تهران،تالار مهراب؛ 1376 نگارش و کارگردانی نمایش”میرزا فرفره“؛ تهران، تئاتر پارس؛ 1377 نگارش و کارگردانی نمایش”نمایش ممنوع“؛ تهران،تالار سنگلج؛ 1377 نگارش و کارگردانی نمایش”عروسی دختر شاه پریان با حاکم ملایر“؛ تهران، تئاتر پارس؛ 1377 و ...
دسته بندی های کتاب مبارک و خاتون پرده نشین
مقالات مرتبط با کتاب مبارک و خاتون پرده نشین
نمایشنامه های ضروری برای علاقه مندان به بازیگری
ادامه مقالهکتابهای مرتبط با کتاب مبارک و خاتون پرده نشین
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب مبارک و خاتون پرده نشین" ثبت می‌کند