کتاب دوازده به علاوه ی یک

«دوازده به علاوه یک» نوشته‌ی سعید کمالی دهقان خبرنگار ایرانی روزنامه‌ی گاردین، مجموعه‌ی از گفت‌وگوهای او با برخی از نویسندگان مشهور جهان است. کتاب از این نظر جالب و ویژه است که یک ایرانی در مقابل نویسندگان بزرگ جهان نشسته و با آن‌ها صحبت کرده است؛ هرچند برخی از این گفت‌وگوها به شکل غیرحضوری انجام شده است. مصاحبه با دکتروف در نیویورک و اشمیت در پاریس به‌شکل جضوری انجام شده است. یوسا، دکتروف، پل استر، آلن دوباتن، برخی از نویسندگانی هستند که مولف کتاب با آن‌ها گفت‌گو کرده است. دیوید لینچ، کارگردان مشهور سینما تنها سینماگری است که در جمع این نویسندگان حضور دارد.
سیزده مصاحبه در این کتاب انجام شده است؛ دوازده چهره‌ی خارجی و یک چهره ایرانی؛ دوازده ادیب و یک کارگردان. آثار بیشتر این نویسندگان به فارسی ترجمه شده و دو تن از آن‌ها هم از برندگان جایزه‌ی نوبل ادبیات‌ هستند. بخش پایانی کتاب هم گفت‌وگویی بسیار خواندنی با نویسنده‌ی نام‌آشنای ایرانی، اسماعیل فصیح است که به‌ندرت تن به مصاحبه می‌داد. این نویسنده‌ی ایرانی نزد سعید کمالی دهقانی جایگاه ویژه‌ای دارد. او در این باره می‌گوید: «ثریا در اغما اثر اسماعیل فصیح اولین رمانی بود که در زندگی خواندم».
هر کدام از این نویسندگان بزرگ حرف‌ها و رفتارها و عادت‌های جالبی دارند که برای خواننده جذاب است. برخی از این مصاحبه‌ها فضایی صمیمی دارند؛ مثلا گفت‌وگو با ایزابل آلنده: «گفت‌وگو با ایزابل آلنده از یک جهت کار مشکلی نیست، چون نگران این نیستی که حرفی بزنی که به او بر بخورد. آلنده دوشنبه تا شنبه‌ی هر هفته ساعت 9 صبح می‌رود سراغ کامپیوترش و تا ساعت هفت شب می‌نویسد. نه ابایی دارد از اینکه بگوید هفته‌ای نمی‌شود که با شوهرش دعوا نکنند و حرف طلاق را نزنند و نه ترسی دارد از اینکه عکس‌های شخصی و خانوادگی را بگذارد توی وب‌سایتش. به قول خودش رازی برای پنهان‌کردن ندارد».
«فراتر از ترجمه»، «ماریو بارگاس یوسا؛ وقتی ادبیات قربانی سیاست می‌شود»، «پل استر؛ بدون کلمه ما انسان نبودیم»، «ای.ال. دکتروف؛ همه‌ی رمان‌ها درباره‌ی گذشته‌اند»، «اریک امانوئل اشمیت؛ خرده جنایت‌ها‌ی مسیو اشمیت»، «املی نوتومب؛ نویسندگی نشانه‌ی ترس است»، «ویسواوا شیمبورسکا؛ کسی که مثل هیچکس نیست»، «جان بارت؛ آفرین به تو شهرزاد!»، «آلن دو باتن؛ به احساساتمان خیانت می کنیم»، «تی. سی. بویل؛ همانی‌ام که هستم»، «ایزابل آلنده؛ رازی برای پنهان‌کردن ندارم»، «اری دلوکا؛ بومرنگ همیشه برمی‌گردد»، «دیوید لینچ؛ دنیا که تغییر می‌کند، سینما هم عوض می‌شود» و «اسماعیل فصیح؛ جشن بیکران» عنوان مصاحبه‌های این کتاب هستند.
«دوازده به علاوه یک» برای علاقمندان به ادبیات و نویسندگان بزرگ دنیا کتابی جذاب و خواندنی است.