جلدهای پنجم تا نهم مجموعه مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه در دوره ی قاجار، شامل نامه ها، اعلامیه ها، تلگرام ها، مقالات، و رسائل سیاسی علما و روحانیونی است که در فاصله ی زمانی آغاز استبداد صغیر در ۲۳ جمادی الاول ۱۳۲۶ ق تا پایان سال ۱۳۲۸ ق، به صورت فردی یا جمعی به نگارش درآمده است.
در این دوره ی تاریخی کوتاه اما پرتنش، حوادث سیاسی مهمی رخ داد که علما، روحانیون، انجمن ها و مجامع روحانی را ناگزیر به اعلام مواضع سیاسی آشکار و حادی نمود؛ همچون بمباران مجلس شورای ملی و قتل و دستگیری مشروطه خواهان؛ قیام آذربایجان، گیلان و اصفهان در حمایت از مشروطیت؛ خلع محمدعلی شاه از سلطنت و جلوس سلطان احمدشاه به اریکه ی قدرت؛ اعدام و تبعید رجال روحانی مخالف مشروطه؛ ورود قوای روس به شمال و انگلیس به جنوب کشور؛ گشایش دوره ی دوم مجلس؛ آزادی کامل مطبوعات و تشدید بحران ها؛ تهدید و ترور رهبران روحانی مشروطه خواه؛ ناتوانی دولت و مجلس در بیرون راندن قوای متجاوز؛ مشکلات فزاینده ی دولت های جدید مشروطه در ایجاد امنیت و اداره ی کشور؛…
مطالب این مجموعه برحسب توالی تاریخی رویدادها تنظیم شده است.
کتاب مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه
نشر نی
محمدحسن رجبی (دوانی)