"سرگیجه" یکی از نمادینترین فیلمهای آلفرد هیچکاک است که بهعنوان یک شاهکار سینمایی شناخته میشود. چارلز بار در این کتاب به تفسیر دقیق و تحلیل عمیق این فیلم پرداخته و جنبههای مختلف روانشناختی و هنری آن را بررسی کرده است. این اثر که بخشی از مجموعه "موسسه فیلم بریتانیا (BFI) Film Classics" است، به دلیل رویکرد علمی و قابل دسترس خود در بررسی فیلمهای کلاسیک شهرت دارد. بار در کتاب خود، لایههای معنایی فیلم را تجزیه و تحلیل میکند. "سرگیجه" نه تنها یک مطالعه درباره وسواس، هویت و دستکاری واقعیت است، بلکه بهشدت بر جنبههای روانی و احساسی تاثیرگذار است. این فیلم از زمان اکران خود تاکنون توانسته منتقدان و تماشاگران را مجذوب خود کند و این کتاب، کلید درک این جذابیت را بهخوبی ارائه میدهد. کتاب با تحلیل ساختار و شیوههای روایی فیلم شروع میشود. بار توجه ویژهای به انتخابهای بصری هیچکاک دارد، از جمله استفاده از رنگها، زاویههای دوربین و جلوههای ویژه. شات مشهور «دالی زوم» یا «اثر سرگیجه» که بهشکل استعارهای برای نمایش سرگردانی شخصیت اصلی بهکار میرود، یکی از بخشهای مهم تحلیل بار است. اما تحلیل تنها به جنبههای فنی محدود نمیشود. بار عمیقا به بررسی روانشناختی فیلم پرداخته و آن را بهعنوان تفسیری در مورد وسواس و چگونگی تأثیر آن بر شخصیتها و روابطشان میبیند. او به دقت نشان میدهد که چگونه تلاش اسکاتی برای بازسازی مادلین الستر و در نهایت کنترل بر واقعیت به گرههای روانی پیچیدهتری میانجامد که خود فیلم هم با ساختار خاص خود این پیچیدگیها را منعکس میکند. در بخشهای بعدی کتاب، بار به زمینه تاریخی و فرهنگی فیلم پرداخته و تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آن را در نظر میگیرد. این فیلم نه تنها بهعنوان یک شاهکار سینمایی مورد تجلیل قرار میگیرد، بلکه در بستر سینمای آمریکا پس از جنگ و تحولات آن دوره نیز قرار دارد. فیلم "سرگیجه" در سطح عمیقی به موضوعاتی همچون وسواس، هویت و توهم میپردازد. داستانی که حول وسواس شخصیت اصلی، اسکاتی، میچرخد، نماد پیچیدگیهای روانی است که در طول فیلم آشکار میشود. همچنین موضوع کنترل، که هم بر شخصیتها و هم بر روایت تاثیر میگذارد، در تحلیل بار گسترش مییابد. اسکاتی بهدنبال کنترل احساسات خود و همچنین بازسازی هویت مادلین است. موضوع غم نیز از دیگر مضامین مهم فیلم است که بار بهطور دقیق در کتاب خود بررسی میکند. این غم از دست دادنها و دشواریهای فراتر رفتن از فقدانها در سکانسهای متعددی در فیلم بهوضوح نمایان است. کتاب "سرگیجه" نوشته چارلز بار، نگاهی علمی و دقیق به فیلم آلفرد هیچکاک است که نه تنها به تحلیل فنی و روانشناختی فیلم میپردازد، بلکه درک عمیقی از معنای فرهنگی و اجتماعی آن ارائه میدهد. این اثر برای هر فردی که علاقهمند به فهم "سرگیجه" بهعنوان یک شاهکار سینمایی و روانشناختی است، یک منبع ضروری و ارزشمند است.
درباره چارلز بار
چارلز بار استاد فیلم در دانشگاه آنگلیای شرقی است. او نویسنده استودیوهای Ealing (ویراستار ، ادن ، 1999) و انگلیسی هیچکاک (1999) است. وی محقق و هم نویسنده فیلم استفان فریرز به طور معمول بریتانیایی: تاریخ شخصی سینمای انگلیس (1995) بود.