کتاب از غرب چه مانده است؟

کتاب «از غرب چه مانده است؟» اثری است گفت‌وگومحور که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد و مخاطب را به مناظره‌ای زنده میان دو نگاه متفاوت فرامی‌خواند: رژیس دبره، فیلسوف و مفسر فرهنگی، و رنو ژیرار، خبرنگار و تحلیلگر ژئوپلیتیک. متن حال‌وهوای نامه‌نگارانه دارد و با لحنی شبیه به داستان‌های فلسفی، خواننده را به سفری فکری در باب میراث و سرنوشت تمدن غرب می‌برد.
در این مکالمه، دبره با نگاهی دیالکتیکی به پنج نقطه‌ی قوت بنیادین غرب اشاره می‌کند: انسجام فرهنگی و سیاسی مبتنی بر ارزش‌های مشترک، میراث آرمان‌های جهان‌شمول، نقش متفکران و رهبران برجسته، و نیز ظرفیت بی‌پایان برای نوآوری علمی و تکنولوژیک. با این حال او در همان حال بر پنج ضعف بزرگ نیز دست می‌گذارد: غرور و تکبر امپریالیستی، کاهش شجاعت فردی و روحیه‌ی فداکاری، غرق‌شدن در کوتاه‌مدت‌گرایی و آشفتگی ناشی از نیروهای غیرقابل پیش‌بینی. ژیرار این تحلیل را با تجربه‌هایش از عرصه‌ی روابط بین‌الملل غنا می‌بخشد؛ او گاه تأیید و گاه نقد می‌کند، از یک‌سو بر ارزش نهادهایی چون حاکمیت قانون و اقتصادهای مشارکتی تازه‌پا تأکید می‌گذارد و از سوی دیگر، خطر مداخلات شتاب‌زده و اخلاق‌گرایانه را گوشزد می‌کند. برای ژیرار، تهدیدهای جهانی پیچیده‌تر از آن‌اند که با شعار یا بدبینی یک‌سویه توضیح داده شوند و در عین حال، او بر ریشه‌های مسیحی فرهنگ اروپا به مثابه عاملی وحدت‌بخش پا می‌فشارد. منتقدان این گفت‌وگو را پرطراوت و برانگیزاننده توصیف کرده‌اند. ژروم پلیستراندی در نشریه‌ی Revue Défense nationale آن را متنی سریع، متعادل و میان خوش‌بینی و بدبینی دانست که به مسائلی می‌پردازد که سیاستمداران غالبا از آنها طفره می‌روند. فردریک پونز در Conflits نیز این تبادل نظر را «نیروبخش» خواند و از گستره و جذابیت آن تمجید کرد.
در نهایت، «از غرب چه مانده است؟» نه یک رساله‌ی خشک دانشگاهی، بلکه مراقبه‌ای زنده، صریح و تأمل‌برانگیز است که در قالب مکاتبه‌ای فلسفی نوشته شده و از خواننده می‌خواهد تا به شکلی هوشیارانه درباره‌ی نقاط قوت، آسیب‌پذیری‌ها و میراث تمدن غرب بیندیشد. این کتاب یادآور می‌شود که هویت فرهنگی و واقعیت ژئوپلیتیکی غرب، هنوز موضوعی گشوده و در حال تحول است.