از مفاهیم اساسی در تاریخ علم، مسئله "میل" (ایمپتوس) است که از ارسطو آغاز شده و تا ابن سینا ادامه یافته، و سپس در قرون میانه به لاتینی ترجمه و به مغرب زمین انتقال یافته است. مسئله حرکت پرتابه، مشکل اساسی دینامیک بوده که ارسطو و شارحانش و نیز افلاطون راه حل هایی برایش ارائه داده اند، و سپس توسط فیلوپونس (یحیی نحوی) و ابن باجه مورد نقد قرار گرفته است. در این میان ابن سینا در "سماع طبیعی" از کتاب "شفا" به خصوص،و در دیگر آثار فلسفه طبیعی خود به حل این مسئله همت گماشته و به تدریج مفهوم "میل" در آثارش توسعه و تعمیق می یابد. در کتاب حاضر سعی کرده ام با مراجعه مستقیم به آثار ابن سینا و موشکافی در فلسفه طبیعی وی روایت دقیق و موجهی از مفهوم و نظریه میل ابن سینا ارائه داده شود و سپس تأثیر آن را بر نظریه و مفهوم ایمپتوس جان بوریدان، فیلسوف و دانشمند قرن چهاردهم میلادی بررسی شود. مفهوم میل یا ایمپتوس پایه مفهوم ماند یا اینرسی در فیزیک کلاسیک جدید است و این رساله از این حیث که سهم فیلسوفان طبیعی مسلمان را در شکل گیری و انتقال این مفهوم به مغرب زمین نشان داده و سیر تکوین آن را تبیین نموده حائز اهمیت بوده و نمونه خوبی برای مطالعات تاریخ علم و فلسفه طبیعی است.
کتاب نظریه میل ابن سینا و تاثیر آن بر نظریه بوریدان
مولی