قوم ثمود، یکی از باستانی‌ترین اقوام ساکن در شبه‌جزیره عربستان هستند. تاریخ آن‌ها به زمان‌های دور از گذشته بازمی‌گردد و ظاهرا از جنوب این سرزمین به نواحی شمالی و شمال‌غربی آن کوچ می‌کرده‌اند. این مردم از منطقه حجاز تا سوریه زندگی می‌کردند. نام این قوم در قرآن نیز ذکر شده است و از آثار باقی‌مانده آن‌ها سنگ‌نگاره‌ها و سنگ‌نوشته‌ها به جا مانده است.
در تحقیق حاضر، نویسنده براساس اطلاعات باستان‌شناختی، تلاش دارد تا زندگی و فرهنگ این قوم را با تکیه بر داده‌های ارائه شده در سنگ‌نوشته‌ها به تصویر کشیده و ارتباطات و زندگی روزمره آن‌ها را روایت نماید. برای این منظور، نویسنده در دههٔ دوم سدهٔ بیستم، حدود چهارهزار متن از این سنگ‌نوشته‌ها را مورد مطالعه و تحلیل قرار داده است که نتیجهٔ آن کتاب حاضر است.
کتاب حاضر به عنوان یک تک‌پژوهش مرتبط با مردم‌شناسی قوم ثمود می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. نویسنده برخی از مهمترین جوانب زندگی این قوم را مورد بررسی قرار داده است. از جمله این موارد می‌توان به مبدأ قوم ثمود، شروع مهاجرت آن‌ها، پراکندگی جغرافیایی آن‌ها، محل سکونت، حرفه‌ها، جنگ‌ها، روابط اجتماعی، زبان، دین و مراسم دینی، معابد، خدایان و ... اشاره کرد که از طریق بررسی دقیق سنگ‌نوشته‌ها و سنگ‌نگاره‌های باقی‌مانده به دست آمده است.
نویسنده در آغاز کتاب به گزارش مورخان و شواهد تاریخی مرتبط با قوم ثمود می‌پردازد. سپس به بررسی دقیق داده‌های موجود در سنگ‌نوشته‌های ثمودی می‌پردازد و نمادهای منحصر به فرد آن‌ها را تفسیر می‌کند. همچنین، نویسنده نتایج تحقیقات خود را با داده‌های تاریخی سایر اقوام سامی، به ویژه داده‌های تاریخی عربستان جنوبی مق
ایسه کرده است. این مقایسه‌ها به طور اصولی به تفسیر اسامی و عقاید قوم ثمود پرداخته است. یکی از نکات جالب در این تحقیقات این است که نام‌های خدایان قوم ثمود بیشتر دارای ویژگی‌های اختری هستند. نویسنده در این بخش نام‌های ۶۵ خدا را آورده که برخی از مهمترین آن‌ها شامل مناف، منات، لات، شمس، هبل، ام علی، ستار، رحیم، اله و ... هستند.
کتاب ثمود
نگاه معاصر