کتاب چرا سوسیالیسم نه

"چرا سوسیالیسم نه" کتابی است که با زبانی روشن و در دسترس نوشته شده و کمتر به عنوان یک رساله‌ی اقتصادی فنی، و بیشتر به عنوان کاوشی فلسفی در جذابیت اخلاقی اصول سوسیالیستی شناخته می‌شود. جی. ای. کوهن، یکی از برجسته‌ترین اندیشمندان مارکسیستی و برابری‌خواه، خواننده را به چالش می‌کشد که بیندیشد آیا سوسیالیسم نه‌تنها مطلوب است، بلکه در دنیای واقعی نیز امکان‌پذیر خواهد بود.
کوهن بحث خود را با یک آزمایش فکری ساده آغاز می‌کند: سفر کمپینگ. او از خوانندگان می‌خواهد گروهی از دوستان را در چنین سفری تصور کنند، جایی که منابع و وظایف بدون سلسله‌مراتب یا استثمار میان افراد تقسیم می‌شود. در چنین فضایی، همکاری، حمایت متقابل و نبود نابرابری، امری طبیعی و عادلانه به نظر می‌رسد-هیچ‌کس مواد غذایی را احتکار نمی‌کند، برای کمک هزینه‌ای دریافت نمی‌کند، یا در پی کسب سود به زیان دیگران نیست. به نظر کوهن، این مدل تعاونی بازتابی از ایده‌آل سوسیالیسم است که بر اساس اجتماع و انصاف شکل می‌گیرد، نه رقابت و منفعت شخصی. بااین‌حال، او اذعان می‌کند که دنیای واقعی یک سفر کمپینگ نیست. ساختارهای اقتصادی کلان، تحولات تاریخی و طبیعت انسانی اجرای سوسیالیسم را پیچیده می‌سازد. اما پرسش اصلی این است: اگر ما در محیط‌های کوچک‌تر، جذابیت اخلاقی سوسیالیسم را می‌پذیریم، چرا نباید برای اجرای اصول مشابه در سطح اجتماعی گسترده‌تر تلاش کنیم؟ کوهن به موانع تحقق سوسیالیسم بی‌توجه نیست. او به چالش‌های ناشی از هماهنگی در مقیاس کلان، انگیزه‌های فردی و طراحی نهادی اشاره می‌کند. همچنین، سوسیالیسم را در برابر سرمایه‌داری قرار می‌دهد-سیستمی که بر پایه‌ی انگیزه‌های بازار، رقابت و سود شخصی بنا شده است. درحالی‌که سرمایه‌داری مزایای عملی غیرقابل‌انکاری دارد، کوهن استدلال می‌کند که برخی اصول اساسی آن، به‌ویژه در رابطه با نابرابری و استثمار، از منظر اخلاقی مشکل‌ساز هستند. او همچنین به شکست‌های تاریخی سوسیالیسم اشاره می‌کند و استدلال دارد که مشکل در بینش اخلاقی آن نیست، بلکه در شیوه‌ی اجرای آن نهفته است. به عقیده‌ی او، هرچند سوسیالیسم هنوز به یک الگوی نهادی کاملا موفق دست نیافته، این نباید ما را از تلاش برای تحقق آرمان‌های آن بازدارد.
"چرا سوسیالیسم نه" اثری است که یکی از ماندگارترین مباحث سیاسی و اقتصادی را با نگاهی تأمل‌برانگیز بررسی می‌کند. کوهن، به‌جای ارائه‌ی یک نقشه‌ی دقیق برای اجرای سوسیالیسم، خوانندگان را دعوت می‌کند تا در مورد شهود اخلاقی خود درباره‌ی عدالت، انصاف و همکاری بیندیشند. چه خواننده در نهایت با استدلال‌های او موافق باشد یا نه، این کتاب نقطه‌ی آغازی روشنگرانه برای بحث درباره‌ی ابعاد اخلاقی و عملی سوسیالیسم محسوب می‌شود.