این کتاب شامل مقالات و خطابه هایی است که در این چند سال گذشته تحریر و ایراد شده است بی گمان برخی از مقاله اینجا و آنجا تکرار میشوند ولی این تکرار هربار در متنی دیگر می آید و در نظرگاهی دیگر جلوه میکند. علی رغم تنوع مضامین وحدتی ضمنی مطالب را به هم نگارنده است که کوشیده به سوالهای اساسی ای که از وضع فعلی برخورد تمدنها بر می خیزد به نحوی از انحا پاسخ دهد: آیا سیطره ی بی چون و چرای تفکر تکنیکی غرب ارتباط میان تمدنهای بزرگ را میسر می سازد؟ چرا شکاف میان دیانت و فلسفه و روح و جسم که دوگانگی مضمر در ساحت بنیادی تفکر غربی است معادلی در تمدنهای بزرگ آسیایی نمی یابد؟ چرا
علم جدید به معنی غربی کلمه هرگز در این تمدنها پدید نیامد؟ مقولات بینش اساطیری که عنصر غالب تفکر آسیایی بوده است چه اختلافاتی با تفکر فلسفی غرب دارد؟
نگارنده به خوبی به این امر واقف است که در این کتاب تحلیل مسائل ناقص تحقیقات مربوط به این امور که یقینا مهمتریت وظیفه ی تفکر در کشور ماست هنوز شروع نشده است. ایران جزئی از تمدنهای بزرگ آسیایی است. دیدی که ایرانیان از مبدأ طبیعت و انسان داشته اند نزدیکتر به بینش آسیایی است تا به دید آخرین مراحل تحولی تفکر غربی. از این رو در هر گفت و گویی با غرب سایر تمدنهای آسیایی نیز کم و بیش هم صدا هستند .
کتاب بتهای ذهنی و خاطره ازلی
فرزان روز
داریوش شایگان
