رمان «کسی روی گورم راه میرفت» (Quelqu'un marche sur ma tombe)، اثر فردریک دار، یکی از شاهکارهای ادبیات جنایی نوآر است که برای اولین بار در سال ۱۹۵۶ منتشر شد. این کتاب، همچون دیگر آثار دار، با فضایی تاریک، پرتعلیق و سرشار از دسیسه، خواننده را در دنیایی از عشق، خیانت و جنایت غرق میکند. داستان درباره بلیس دلانژ، مردی سرگردان و بیکار، روایت میشود که در جستوجوی شغلی به شهری کوچک میرسد. به طور اتفاقی، کیف پول زنی به نام ژرمن کاستن را پیدا میکند و آن را به او بازمیگرداند. ژرمن، همسر آشیل کاستن، کفنودفنچی پیر و عبوسی است که در شهر زندگی میکند. این آشنایی، آغازگر ماجراهایی پیچیده و پرالتهاب میشود. بلیس که مجذوب ژرمن شده و زندگی تلخ و سرد او را در کنار همسرش میبیند، تصمیم میگیرد در مغازه تابوتفروشی آشیل مشغول به کار شود تا بتواند به ژرمن نزدیکتر شود. اما این نزدیکی، او را به دنیایی از وسوسه، خیانت و سرنوشت شومی سوق میدهد که گریزی از آن ندارد. داستان با پیچوخمهای هوشمندانهای پیش میرود؛ عشق ممنوعه میان بلیس و ژرمن، حسادتهای پنهان، و دسیسههایی که سرانجام به جنایتی هولناک ختم میشوند. همانند بسیاری از آثار فردریک دار، این رمان نیز فراتر از یک داستان جنایی صرف است؛ مفاهیمی همچون جبر و تقدیر، تفاوتهای طبقاتی، و تلاش بیهوده انسان برای گریز از سرنوشت، در تار و پود روایت تنیده شدهاند. شخصیتها، هر یک به گونهای در تلاشاند تا مسیر زندگی خود را تغییر دهند، اما گویی هر انتخاب آنها را گامبهگام به سوی سرنوشتی محتوم و تراژیک سوق میدهد. فضای داستان، همچون دیگر آثار نوآر، تاریک، بدبینانه و مملو از دسیسه است. دیالوگهای تیز و گزنده، سبک نوشتاری خاص فردریک دار که آمیختهای از طنز تلخ و زبان عامیانه است، و شخصیتهای چندوجهی، همگی در خلق اثری فراموشنشدنی نقش دارند. عنوان کتاب، برگرفته از یک باور قدیمی است که وقتی کسی ناگهان دچار لرزش میشود، گفته میشود که کسی روی قبر آیندهاش قدم میزند. این مفهوم، به شکل نمادین، بر فضای رازآلود و پیشگویانه داستان سایه افکنده است. «کسی روی گورم راه میرفت» نهتنها یک رمان جنایی مهیج است، بلکه تصویری از وسوسه، سرنوشت، و عواقب ناگزیر تصمیمات انسان را ترسیم میکند. اگر به داستانهای پلیسی با فضایی پرتنش، پیچشهای غیرمنتظره و شخصیتهایی پیچیده علاقهمند هستید، این کتاب بدون شک انتخابی جذاب برای شما خواهد بود.
درباره فردریک دار
فردریک دار (به فرانسوی: Frédéric Dard) رماننویس قرن بیستم میلادی اهل فرانسه بود.