کتاب اورستس: خون و نور

«اورستس: خون و نور» نوشته‌ی هلن ادموندسن براساس نمایشنامه‌ی «اورستس» اثر ائوریپیدس نوشته شده است. این کتاب از مجموعه‌ی «جهان نمایش» است که شامل متن‌هایی برای صحنه‌ی نمایش یا درباره‌ی آن است. انواع نمایش‌نامه، چه برای اجرا و چه صرفا برای خوانده‌شدن، از جمله نمایش‌نامه‌هایی با اقتباس از آثار ادبی یا سینمایی و نیز متن‌های نظری در حوزه‌ی درام و نقد آثار نمایشی، در این مجموعه جای می‌گیرند.
این نمایشنامه‌ی ادموندسن اقتباسی آزاد از نمایشنامه‌ی «اورستس» است. ائوریپیدس یا اوریپید، خالق نمایشنامه‌ی «اورستس» یکی از تراژدی‌نویسان بزرگ یونان باستان است که منتقدان او را درام‌پردازی سنت‌شکن، نوآور و نامتعارف دانسته‌اند.
نمایش‌نامه «اورستس» درباره‌ی اورستس و الکترا، فرزندان آگاممنون، است. آن‌ها بعد از کشتن مادرشان، در انتظار رأی دادگاه زندانی شده‌اند و در زمانی که در زندان‌ هستند درباره‌ی اینکه چقدر در قتل مادرشان گناهکار و تابع اراده‌ی خودشان بوده‌اند و چقدر مطیع امر خدای‌شان، آپولو، بحث و گفت‌وگو می‌کنند.
نویسنده‌ی نمایشنامه‌ی «اورستس: خون و نور» ضمن حفظ ساختار کلی و شخصیت‌های اصلی، تغییراتی نیز در نمایشنامه‌ی اصلی ایجاد کرده است؛ مثلا برخی از شخصیت‌های فرعی را حذف کرده و برخی دیگر مانند «هرمیونه» را تغییر داده است. تفاوت بنیادین این اقتباس با اثر اصلی در پایان‌بندی آن است. هلن ادموندسن طنز تلخ و کنایه‌آمیز ائوریپیدس را که با استمداد از خدایان همه را به عاقبتی خوش می‌رساند، حذف کرده و پایانی تراژیک‌تر به اثر داده است. اثر ادموندسن شش شخصیت دارد؛ «الکترا»، «اورستس»، «هلن»، «کنیز»، «منلائوس»، «توندارئوس»، سربازان و ندیمه‌ها.
ائوریپیدس در نمایش‌نامه‌ی «اورستس» به مفاهیمی پرداخته که همواره برای بشر مهم بوده و ذهن او را به خود مشغول کرده‌اند و دست‌مایه‌ی مباحث و نظریه‌پردازی‌ها و کشمکش‌های گوناگون بوده‌اند و همچنان موضوعیت خود را حفظ کرده‌اند. مفاهیمی چون عدالت، ایمان، جنایت، جنگ، جداافتادگی از خانواده، خشونت، تقصیر و گناه و اختیار انسان در جرمی که مرتکب می‌شود، این موضوعات در نمایشنامه‌ی «اورستس: خون و نور» نیز برجسته شده‌اند.
هلن ادموندسن درباره‌ی این اقتباس می‌گوید: «من نخواسته‌ام از ساختار منظوم و موزون ائوریپیدس تقلید کنم، بلکه تلاش کرده‌ام زبان فخیم و آهنگین خودم را بسازم. در یک کلام، به ندای درونم گوش داده‌ام. آنچه برایم مفید بوده نگه داشته‌ام و آنچه به کارم نمی‌آمده حذف کرده‌ام، تا نمایش‌نامه‌ای بنویسم که بتواند با مخاطب امروزی با زبانی صریح و تازه و پرشور صحبت کند».
«اورستس: خون و نور» کتابی خواندنی برای دوستداران ادبیات نمایشی و تئاتر است که پیشنهادهایی مفید و آموزنده برای اقتباس از آثار کلاسیک دارد.