کتاب «قدرت و سیاست بینالملل» نوشتهی دکتر فرهاد قاسمی، به طور بنیادین به مفهوم قدرت در روابط بینالملل میپردازد. نویسنده در آغاز، دشواریهای تعریف قدرت را مطرح میکند و نشان میدهد که این مفهوم در علوم سیاسی همواره چندوجهی و پیچیده بوده است. او قدرت را نه تنها در قالب ابزارهای سخت مانند توان نظامی و اقتصادی، بلکه در ابعاد نرم همچون فرهنگ، دیپلماسی و ایدئولوژی بررسی میکند. از طرف دیگر بدون درک درست از قدرت، فهم سیاست جهانی امکان پذیر نیست. این نگاه، کتاب را به یکی از منابع کلیدی برای دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی تبدیل کرده است، زیرا بهجای پرداختن سطحی به موضوعات پراکنده، بر یک محور اصلی یعنی قدرت تمرکز دارد و آن را از زوایای مختلف واکاوی میکند. در ادامه، نویسنده به رابطهی قدرت با ساختار نظام بینالملل میپردازد و توضیح میدهد که چگونه توزیع قدرت میان دولتها، شکل نظام جهانی را تعیین میکند. وی با بررسی الگوهای چند قطبی، دو قطبی و تک قطبی، نشان میدهد که تغییر در موازنهی قدرت، عامل اصلی جنگها، اتحادها و همکاریهای بینالمللی است. کتاب همچنین سیاست خارجی کشورها را بازتابی از ظرفیتهای قدرت آنها میداند؛ به این معنا که هر دولت بر اساس میزان قدرت خود، اهداف و استراتژیهای متفاوتی را دنبال میکند. در این بخش، مثالهای تاریخی و معاصر به کار گرفته میشود که آشکار میکنند که کشورها در طول تاریخ، از قدرت برای تثبیت یا گسترش جایگاه خود در نظام بینالملل استفاده کردهاند. در دوران معاصر و در عصر جهانیشدن، قدرت صرفا به ابزارهای نظامی محدود نیست و بازیگران غیردولتی مانند سازمانهای بینالمللی، شرکتهای چندملیتی و رسانهها نیز در معادلات قدرت نقشآفرین شدهاند. او به ظهور فناوریهای نوین، فضای مجازی و رسانههای جهانی اشاره میکند که ابعاد تازهای از قدرت نرم را ایجاد کردهاند. همچنین مفهوم امنیت در این کتاب بازتعریف میشود؛ بهگونهای که دیگر تنها به امنیت نظامی محدود نیست، بلکه امنیت اقتصادی، زیستمحیطی و انسانی نیز در کانون توجه قرار میگیرد. این نگاه چندبعدی، کتاب را از یک متن صرفا نظری فراتر میبرد و آن را به اثری کاربردی برای فهم تحولات قرن بیستویکم تبدیل میکند.
درباره فرهاد قاسمی
دکتر فرهاد قاسمی متولد سال 1347، دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران می باشد.