کتاب علم لدنی در اندیشه اسلامی

کتاب «علم لدنی در اندیشۀ اسلامی» نوشتۀ الکساندر تریگر، با رویکردی تاریخی و تحلیلی نوشته شده است تا نشان دهد که چگونه اندیشمندان مسلمان از قرون اولیه اسلامی تا دورههای متأخر، به مسئله منشأ، ماهیت و دستیابی به دانشی فراتر از عقل و تجربه، یعنی علم لدنی، پرداخته‌اند. تریگر با بررسی آثار فیلسوفان، عارفان و متکلمان، به‌ویژه در سنت‌های فلسفی و عرفانی، خواننده را با مفاهیمی مانند کشف، الهام و وحی آشنا می‌کند و نقش آن‌ها را در شکل‌گیری معرفت اسلامی تحلیل می‌نماید. نویسنده در ابتدا به تعریف علم لدنی به عنوان دانشی که از طریق الهام یا کشف به دست می‌آید پرداخته و تفاوت آن با دانش عقلانی و تجربی را توضیح می دهد. او بحث می کند که چگونه این مفاهیم در قرآن، احادیث و تفاسیر اولیه اسلامی ریشه دارند و به تدریج در سنت‌های فلسفی و عرفانی بسط یافته‌اند. او سپس به سراغ فلسفۀ اسلامی رفته و علم لدنی را در اندیشه‌های فلاسفۀ اسلامی مانند فارابی، ابن سینا و سهروردی مورد بررسی قرار می دهد. او نشان می‌دهد که چگونه این فیلسوفان، با تلفیق اندیشه‌های یونانی و اسلامی، به تبیین رابطه بین عقل و الهام پرداخته‌اند. برای مثال، ابن سینا با مفهوم عقل فعال می خواهد بیان کند که چگونه انسان می‌تواند از طریق اتصال به این عقل، به دانشی فراتر از تجربه دست یابد. بخش بعدی کتاب بر عرفای جهان اسلام اختصاص یافته است. نویسنده با تحلیل آثار عارفان بزرگی مانند ابن عربی و مولوی، نشان می‌دهد که چگونه مفهوم کشف و شهود به عنوان راهی برای دستیابی به حقیقت متعالی در عرفان اسلامی مطرح شده است. در نهایت نیز علم لدنی در کلام و تفسیر بررسی می‌شود. به طور کلی نویسنده در این کتاب از رویکردی میان‌رشته‌ای استفاده می‌کند که فلسفه، عرفان، کلام، و تفسیر را در هم می‌آمیزد. این رویکرد به خواننده کمک می‌کند تا درک جامعی از مفهوم علم لدنی در اندیشه اسلامی پیدا کند. این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های فلسفه اسلامی، عرفان، کلام و همچنین علاقه‌مندان به تاریخ اندیشه اسلامی و مفاهیم بنیادین آن مناسب است.