کتاب دشواری مبارک

کتاب «دشواری مبارک: خرده روایت‌هایی از انفجار پیجرها در لبنان» نوشته فائضه غفارحدادی، به سراغ یکی از عجیب‌ترین و مرموز ترین جنایات تاریخ معاصر می‌رود انفجار همزمان هزاران پیجر در لبنان و سوریه در هفدهم سپتامبر ۲۰۲۴. این اثر، روایتی است از اولین فجایع نسل جدید جنایات تکنولوژیک، جایی که خطر نه از آسمان و در قالب بمب و موشک، که از درون جیب و از دل یک وسیله الکترونیکی به ظاهر بی‌خطر بیرون می‌جهد. ثبت این واقعه هولناک نه از مرکز فاجعه، بلکه از حاشیه آن و از خلال نگاه کسانی است که زندگی‌شان برای همیشه به قبل و بعد از آن روز تقسیم شد. اما رویکرد فائضه غفارحدادی برای روایت این فاجعه، فاصله‌گیری از تحلیل‌های سیاسی و نظامی است. او قلم خود را به میان زندگی‌های عادی می‌برد و این حادثه ناخوشایند را از نگاه نزدیک‌ترین افراد به قربانیان، یعنی زنان خانواده‌ها، روایت می‌کند. این خرده‌روایت‌ها که عموما در لابی هتلی در تهران و در خلال سفر درمانی مجروحان ثبت شده‌اند، به دلیل نزدیکی به حادثه، سرشار از جزئیات بکر و احساسات دست‌نخورده هستند. نویسنده خود را تنها کسی برای انتقال این دردهای عمیق معرفی می کند و به ما اجازه می‌دهد تا بفهمیم چگونه یک وسیله ارتباطی امن، یعنی پیجری که به دلیل عدم قابلیت ردیابی توسط نیروهای مقاومت استفاده می‌شد، به ابزاری برای کشتار تبدیل شد.
کتاب به ما یادآوری می‌کند که در دنیای امروز، دیگر هیچ وسیله‌ای امن نیست. این وسیله، پیجرهای مدل Gold-924AR Apollo که توسط موساد دستکاری شده و به بمب‌های کوچکی بدل گشته بود، در یک لحظه، در خانه، محل کار یا حتی سوپرمارکت، زندگی هزاران نفر را برای همیشه دگرگون کرد. نویسنده خود اذعان می‌کند که خواندن این کتاب می‌تواند به غایت دشوار باشد؛ روایاتی که ممکن است خواننده را مجبور به بستن کتاب و نفس گرفتن کند. با این حال، او این دشواری را «مبارک» و حتی عبرت آموز می‌داند، زیرا با چهره‌ای جدید از وحشی‌گری منطقه آشنا می‌شویم. روایت انسانی و تکان‌دهنده از رذالتی که مرزهای میدان جنگ را در هم شکسته و به خصوصی‌ترین لحظات زندگی انسان‌ها نفوذ کرده است، عمق بیشتری از جنایات این قرن، با وجود قوانین حقوق بشری را نشان می‌دهد.