لیک نور سالکی کز حد گذشت/
نور او پر شد بیابانها و دشت/
شاهدی اش فارغ آمد از شهود/
وز تکلفها و جانبازی و جود/
نور آن گوهر چو بیرون تافتست/
زین تسلسها فراغت یافتست/
پس مجو از وی گواه فعل و گفت/
که ازو هر دو جهان چون گل شکفت/
این گواهی چیست اظهار نهان/
خواه قول و خواه فعل و غیر آن/
که عرض اظهار سر جوهرست/
وصف باقی وین عرض بر معبرست/
این نشان زر نماند بر محک/
زر بماند نیک نام و بی ز شک/
این صلات و این جهاد و این صیام/
هم نماند جان بماند نیک نام/
جان چنین افعال و اقوالی نمود/
بر محک امر جوهر را بسود/
که اعتقادم راستست اینک گواه/
لیک هست اندر گواهان اشتباه/
تزکیه باید گواهان را بدان/
تزکیش صدقی که موقوفی بدان/
حفظ لفظ اندر گواه قولیست/
حفظ عهد اندر گواه فعلیست/
گر گواه قول کژ گوید ردست/
ور گواه فعل کژ پوید ردست/
قول و فعل بی تناقض بایدت/
تا قبول اندر زمان بیش آیدت/
سعیکم شتی تناقض اندرید/
روز می دوزید شب بر می درید/
پس گواهی با تناقض کی شنود/
یا مگر حلمی کند از لطف خود/
فعل و قول اظهار سرست و ضمیر/
هر دو پیدا می کند سر ستیر/
چون گواهت تزکیه شد شد قبول/
ورنه محبوس است اندر مول مول/
تا تو بستیزی ستیزند ای حرون/
فانتظرهم انهم منتظرون
آن عزیز مصر می دیدی به خواب/
چونک چشم غیب را شد فتح باب/
هفت گاو فربه بس پروری/
خوردشان آن هفت گاو لاغری/
در درون شیران بدند آن لاغران/
ورنه گاوان را نبودندی خوران/
پس بشر آمد به صورت مرد کار/
لیک در وی شیر پنهان مردخوار/
مرد را خوش وا خورد فردش کند/
صاف گردد دردش ار دردش کند/
زان یکی درد او ز جمله دردها/
وا رهد پا بر نهد او بر سها/
چند گویی هم چو زاغ پر نحوس/
ای خلیل از بهر چه کشتی خروس/
گفت فرمان حکمت فرمان بگو/
تا مسبح گردم آن را مو به مو
ققنوس
جلال الدین محمد بلخی(مولانا)
