کتاب فرمان ششم

«فرمان ششم یا یک روایت از سوم‌شخص مقتول» دومین رمان مصطفی انصافی است. از این نویسنده پیش از این، رمان «تو به اصفهان باز خواهی گشت» منتشر شده که خوانندگان از آن استقبال کرده‌اند.
داستان درباره‌ی نویسنده‌ی جوانی به نام امیرعلی است که بعد از چند سال عاشق هم‌دانشگاهی سابقش، لیلا، شده است. دختری پولدار و شاعر که سه کتاب شعر چاپ شده و یکی هم در دست بررسی در ارشاد دارد. زندگی امیرعلی با دریافت نامه‌ای اشتباهی تغییر می‌کند. اشتباه مأمور پست سرآغاز اتفاقات تازه‌ای در زندگی شخصیت‌های اصلی داستان می‌شود. در این میان ماجرای قتلی عجیب و ناگهانی به ماجراهای کتاب جهت می‌دهد و به مضمون اصلی داستان تبدیل می‌شود. لیلا در اثر یک اتفاق عجیب می‌میرد. پس از مرگ او نویسنده به جست و جوی کشف راز این قتل مرموز برمی‌آید.
زمان داستان حدود سال 1377 است هرچند که راوی گاهی به گذشته و خاطرات دوره‌ی دانشگاه نیز گریز می‌زند و تا حدی خط روایت را می‌شکند. مکان وقوع اتفاقات داستان تهران است. اما داستان در رفت و برگشت‌های زمانی تا زمان‌های دورتر عقب می‌رود از جمله روایت داستان‌هایی از زندگی میرزاده‌ی عشقی، شاعر آزادی‌خواه و مورد علاقه‌ی لیلا که زمان را تا حدود 70 سال عقب می‌برد، روایت زندگی این شاعر ترکیبی از واقعیت و افسانه است. حضور این شخصیت ارتباطی مضمونی با داستان دارد که نیم‌نگاهی به قتل‌های سیاسی دارد و انگار این همه اتفاق همچنان و در همه‌ی دوره‌ها جاری است. بنابراین شخصیتی از آن دوره و روایت خاطراتش به این دوره‌ پیوند می‌خورد. این موضوع البته نشانه‌ای از علاقه‌ی نویسنده به تاریخ و ماجراهای تاریخی نیز هست که در اثر قبلی‌ او نقش پررنگی داشت.
از نکات قوت کار لحن مناسب راوی است که متناسب با وضع و دوره‌ی تاریخی مورد بحث، به خوبی تغییر می‌کند. رمان شامل قصه‌ها و روایت‌های متعدد است، که هر کدام لحن خاص خود را می‌طلبند. قهرمان داستان در نبود لیلا تعادلش را از کف داده و سرگشته‌ی اطلاعات تاریخی است که او را دربرگرفته است. او بی‌وقفه روایت می‌کند و روایت می‌شود تا از خلال هر روایت لایه‌ای از واقعیت سربرآورد. کتاب سرشار از قصه است که با تکنیک و زبانی مناسب به آرامی در هم ادغام و حل می‌شوند.
«فرمان ششم یا یک روایت از سوم‌شخص مقتول» رمانی تکنیکی است با داستانی چند لایه که علاقمندان جدی رمان‌های فارسی می‌توانند از آن لذت ببرند.