کتاب «تکنیک برشت» نوشتهٔ شیرین تعاونی، پژوهشی موشکافانه دربارهٔ شیوهٔ تئاتری برتولت برشت است که در سال ۱۳۸۴ توسط نشر قطره منتشر شده و به جنبههای گوناگون نظری و عملی تئاتر برشتی میپردازد. این اثر نهتنها شرحی از تکنیکهای نمایشی برشت ارائه میدهد، بلکه خواننده را به درکی ژرفتر از نگاه دیالکتیکی او به صحنه و مخاطب میرساند. ساختار کتاب، مجموعهای از فصلهای تحلیلی است که در آنها مقولاتی چون ساختار نمایشنامه، زبان، موسیقی، بازنویسی، بازیگری، صحنهپردازی و مهمتر از همه، موضعگیری نظری و سیاسی برشت بررسی میشود. نویسنده با محور قرار دادن پرسشهایی بنیادین-از جمله اینکه تئاتر چگونه میتواند آموزنده باشد بدون آنکه از جذابیت تهی شود یا چگونه میتوان تماشاگر را از خواب ذهنی بیدار کرد-کوشیده است پاسخهای برشت را نه بهعنوان پاسخهای نهایی، بلکه بهمثابه امکانهایی زاینده تحلیل کند. ویژگی برجستهٔ این کتاب، رویکرد کاربردی و تحلیلی آن است. تعاونی با دوری از گزارشگری صرف، تنها در آنجا به مضمون آثار برشت میپردازد که روشنکنندهٔ تکنیکهای اجرایی و مفهومی او باشد. از این رو، تکنیک برشت فراتر از یک متن آکادمیک، به ابزاری عملی برای درک و اجرای تئاتری اندیشمندانه و رهاییبخش بدل میشود. همچنین، اشارههای تلویحی نویسنده به موقعیت تئاتر ایران و نیاز آن به تجربههای نو، این اثر را به گفتوگویی زنده با واقعیت صحنهٔ معاصر بدل میسازد. از میان نقاط قوت کتاب میتوان به دقت مستند در تحلیل مفاهیم، بهرهگیری از منابع معتبر، و سادهسازی اندیشههای پیچیدهٔ برشت برای خوانندگان فارسیزبان اشاره کرد. این کتاب نهتنها منبعی پژوهشی برای دانشجویان و استادان تئاتر است، بلکه راهنمایی عملی برای کارگردانان، بازیگران و نمایشنامهنویسانی است که به دنبال زبان و بیانی متفاوت بر صحنهاند. «تکنیک برشت» اثری است ضروری برای هرکسی که تئاتر را نه صرفا سرگرمی، بلکه عرصهای برای اندیشیدن، تجربهکردن و دگرگونشدن میداند.
درباره شیرین تعاونی
شیرین تعاونی (خالقی) متولد سال 1324، نویسنده و مترجم ایرانی می باشد.