کتاب سینمای مستند ایران

«سینمای مستند ایران» کتابی نوشته محمد تهامی نژاد، مستندساز و پژوهشگر ایرانی است. این اثر در دسته ادبیات تاریخی با موضوع سینمای مستند قرار می گیرد.
این کتاب که روی سینمای مستند ایران تمرکز دارد در ابتدا به شرحی درباره سینمای مستند و ساختار هنری آن می پردازد و در ادامه با ارائه تاریخچه ای از تحولات اینگونه سینمایی در ایران، مستندهای مهم در پیش از انقلاب و پس از آن را مورد بررسی قرار می دهد.
«سینمای مستند ایران» علاوه بر ارائه مطالب تاریخی درباره روند دگرگونی این نوع سینما در ایران به نقد و تحلیل بسیاری از فیلم‌های مستند ساخته‌شده در دوره های مختلف پرداخته و با آوردن تصاویر متعدد از فیلم های مستند مورد بحث به درک توضیحات کتاب کمک می کند.
همچنین پرداختن به جشنواره های مختلف در کشور با موضوع مستند و نوع برگزاری و آثار ارائه شده در آن ها از جمله بخش های مهم این کتاب به حساب می آیند.
«سینمای مستند ایران» شامل پنج فصل است و در ابتدا به مقدمه ای با عنوان »مقدمه ای بر سینمای مستند» آغاز می شود. در این فصل، نویسنده به تعریف و ویژگی‌های سینمای مستند، تفاوت‌های آن با سینمای داستانی و جایگاه آن در تاریخ سینما می‌پردازد. فصل دوم کتاب «تاریخچه سینمای مستند در ایران» نام دارد و به بررسی تاریخچه سینمای مستند در ایران از آغاز تا دوران معاصر اختصاص دارد و تحولات این ژانر را در بستر زمانی مختلف تحلیل می‌کند. در فصل سوم که عنوان«فیلم‌سازان و آثار شاخص» را بر خود دارد نویسنده به معرفی فیلم‌سازان برجسته سینمای مستند ایران و آثار شاخص آن‌ها می‌پردازد و تأثیر آن‌ها بر رشد و توسعه این ژانر را بررسی می‌کند. فصل چهارم کتاب که با عنوان «مسائل و چالش‌های سینمای مستند ایران» شناخته می شود به بررسی مسائل و چالش‌های پیش روی سینمای مستند در ایران، از جمله محدودیت‌های تولید، سانسور و مشکلات پیش روی پخش آثار مستند اختصاص دارد. اما در فصل پایانی که «آینده سینمای مستند ایران» نام دارد نویسنده به چشم‌انداز آینده سینمای مستند در ایران و راهکارهای پیشنهادی برای گسترش آن می‌پردازد.