کتاب مرد قمار باز

رمان «مرد قمارباز» نوشته‌ی دیوید بالداچی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، دومین کتاب از مجموعه‌ی «آلوئیس آرچر» است و ادامه‌ای بر رمان «یک عمل خوب» به شمار می‌آید. این اثر
در سنت رمان‌های جنایی نوآر پس از جنگ جهانی دوم نوشته شده است. بالداچی با بهره‌گیری از فضاسازی دهه‌ی ۱۹۴۰ و عناصر کلاسیک ژانر کارآگاهی، داستانی پرتعلیق از فساد، قتل، قمار و تلاش برای رستگاری خلق کرده است که هم به عنوان سرگرمی جنایی پرکشش خوانده می‌شود و هم بازتابی از تنش‌های اخلاقی و اجتماعی دوره‌ی پس از جنگ به حساب می‌آید.
داستان در سال ۱۹۴۹ روایت می‌شود و شخصیت اصلی آن آلوئیس آرچر، سرباز سابق جنگ جهانی دوم است که پس از گذراندن دوران زندان، می‌کوشد زندگی تازه‌ای آغاز کند. او راهی کالیفرنیا می‌شود تا زیر نظر کارآگاه افسانه‌ای ویلی دش به حرفه‌ی کارآگاهی خصوصی وارد شود. در مسیر، توقفی در رینو دارد؛ شهری که به‌خوبی حال‌وهوای قمار و زرق و برق‌های آمریکای پس از جنگ را تداعی می‌کند. در آن‌جا، آرچر با بختی بلند در یک بازی پوکر، پول و یک خودروی کانورتیبل دلاهای مدل ۱۹۳۹ به دست می‌آورد و با لیبرتی کالاهان، بازیگر جوان و جاه‌طلبی که رویای هالیوود را در سر دارد، آشنا می‌شود. لیبرتی به سفر او می‌پیوندد و به‌تدریج رابطه‌ای عاطفی میان آن دو شکل می‌گیرد. با رسیدن به بی‌تاون کالیفرنیا، ماجرا پیچیده‌تر می‌شود. آرچر در کنار ویلی دش درگیر پرونده‌ای می‌شود که محور آن داگلاس کمپر، نامزد شهرداری، است؛ مردی که به دلیل روابط پنهانی در معرض اخاذی قرار دارد. این پرونده به‌زودی به شبکه‌ای گسترده از قتل‌های زنجیره‌ای در باشگاه‌های شبانه، معاملات مشکوک قمارخانه‌ها، قاچاق مواد مخدر و فساد سیاسی گره می‌خورد. هرچه آرچر بیشتر پیش می‌رود، بیشتر درمی‌یابد که شهر با تمام زرق و برقش، در اعماق تاریکی از جنایت و خیانت فرو رفته است. درونمایه‌های اصلی رمان با فضای نوآر پیوندی تنگاتنگ دارند. آرچر به‌مثابه کارآگاهی آرمان‌گرا، در جهانی غرق در فساد حرکت می‌کند. گذشته‌ی پرسنگینی دارد جنگ و زندان اما در تلاش است معنای جدیدی برای زندگی‌اش بسازد و هویت خود را بازآفرینی کند. این جست‌وجو برای رستگاری در تضاد با دنیای اطرافش، که لبریز از قدرت‌طلبی، خیانت و بی‌اعتمادی است، بعدی انسانی به شخصیت او می‌بخشد. رابطه‌ی او با لیبرتی نیز به این بعد عمق بیشتری می‌دهد و اجازه می‌دهد داستان از سطح صرفا پلیسی فراتر برود و جنبه‌ای احساسی و انسانی پیدا کند. بالداچی با نثر سریع، فصل‌های کوتاه و پرتعلیق و گفت‌وگوهای تیز، حال‌وهوای آثار کلاسیک جنایی دهه‌ی ۴۰ و ۵۰ را بازآفرینی می‌کند. توصیف دقیق از ماشین‌ها، لباس‌ها، فضای باشگاه‌ها و کازینوها، رمان را سرشار از جزئیات دوره‌ای کرده است. دیالوگ‌ها اغلب با زبانی محکم و در عین حال آمیخته با طنز تلخ بیان می‌شوند، هرچند برخی منتقدان اشاره کرده‌اند که گاهی به کلیشه‌های ژانر نزدیک می‌شود. با این حال، بسیاری از خوانندگان این وفاداری به سنت نوآر را نقطه‌ی قوت اثر می‌دانند.
در نهایت، «مرد قمارباز» نمونه‌ای موفق از تلفیق تعلیق جنایی با پرداخت شخصیت است. این کتاب شاید قواعد ژانر نوآر را دگرگون نکند، اما آن‌ها را با مهارت و جذابیت تازه‌ای بازمی‌آفریند. برای خوانندگانی که شیفته‌ی داستان‌های کارآگاهی خصوصی، فضای پرابهام آمریکای پس از جنگ، و روایت‌هایی آمیخته از عشق، وفاداری، خیانت و رستگاری هستند، این رمان تجربه‌ای لذت‌بخش و پرهیجان خواهد بود.