کتاب صلح‌جویی میان نخستی‌ها

کتاب «صلح‌جویی میان نخستی‌ها» اثر فرانس د وال حاصل سال‌ها مشاهده و پژوهش میدانی او بر روی گونه‌های مختلف نخستی‌هاست. نویسنده در این کتاب نشان می‌دهد که در کنار خشونت و درگیری، سازوکارهای مشخصی برای ترمیم روابط و بازگرداندن انسجام اجتماعی در میان نخستی‌ها وجود دارد. او این سازوکارها را بخشی طبیعی از رفتار اجتماعی می‌داند که در تداوم زندگی گروهی نقش اساسی ایفا می‌کنند.
د وال با جزئیات فراوان شرح می‌دهد که چگونه نخستی‌ها پس از نزاع و پرخاشگری، از طریق کنش‌هایی مانند بغل کردن، نوازش، بوسیدن یا رفتارهای مشارکتی دوباره اعتماد را برقرار می‌سازند. به عنوان نمونه شامپانزه‌ها پس از درگیری اغلب سریع به سمت رفتارهای آشتی‌جویانه می‌روند، در حالی که بونوبوها از تعاملات جنسی برای کاهش تنش بهره می‌گیرند. این الگوها نه رفتارهای استثنایی، بلکه بخش ثابتی از زندگی اجتماعی آنان محسوب می‌شوند.
کتاب به مقایسه میان گونه‌های مختلف نیز می‌پردازد. د وال توضیح می‌دهد که استراتژی‌های صلح بسته به ساختار اجتماعی و روابط قدرت در هر گونه متفاوت است. ماکاک‌های رزوس از گرومینگ به‌عنوان راهی برای بازسازی پیوندها استفاده می‌کنند، در حالی که بونوبوها بیشتر به شیوه‌های مبتنی بر نزدیکی عاطفی و جنسی متکی‌اند. شامپانزه‌ها به دلیل سلسله‌مراتب پیچیده، تنوع بیشتری در شیوه‌های آشتی نشان می‌دهند.
در بخش پایانی نویسنده این یافته‌ها را به بحث گسترده‌تر درباره‌ی رفتار انسانی پیوند می‌دهد. او پیشنهاد می‌کند که تمایل به آشتی و حفظ همبستگی اجتماعی، نه صرفا محصول فرهنگ انسانی، بلکه بخشی از میراث تکاملی مشترک ما با دیگر نخستی‌هاست. به این ترتیب، مطالعه‌ی صلح‌جویی در میان نخستی‌ها سرنخ‌هایی درباره‌ی ریشه‌های زیستی رفتارهای انسانی و امکان فهم عمیق‌تر از ماهیت اجتماعی ما فراهم می‌آورد.