کتاب حاضر که برای دانشجویان رشتهی مدیریت در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نگاشته شده منبعی برای درس "مبانی فکری و فلسفی تئوریهای مدیریت" به شمار میآید، نویسنده با تحلیل اجمالی تحول مفهوم "نظریه" از پیدایش آن در مکاتب یونان باستان مطالب را آغاز میکند و با گذر از قرون وسطی که چندان تحولی در آن صورت نگرفت به تحلیل این مفهوم در مکاتب فکری و فلسفی معاصر میرسد. گفتنی است، اولینبار فیثاغورث، نظریه را به معنی ژرفاندیشی و تفکر عمیق به کار برده است که به زعم نگارنده این فهم از نظریه در میان همهی نمایندگان اصلی سنت کلاسیکی مشترک است. برای کلاسیکها نظریه در مفهوم عالیترین شیوهی زندگی موجب میشود تا انسان نسبت به نامتناهی بودن دانش آگاهی یابد. به نظر آنان، نظریهی بازتاب جست و جوی حقیقت برای خود حقیقت است و نه برای مقاصد دیگر. در دیدگاه کلاسیکها برای تربیت نظریهپرداز، چیزی بیش از تعلیمات رسمی لازم است که آن بعد اخلاقی است. همانچیزی که "سقراط" آن را به حقیقت، نسبت میداد و فرق دانش و حقیقت را در این میدانست که اولی شامل اخلاق نیست. در این بخش، از عقاید دکارت و کانت سخن رفته است. اما نوشتههای معاصر، نظریه را سیستم سربستهای از قضایا یا گزارهها میدانند که دربارهی یک موضوع است. در این دوره مشاهده، به منزلهی یگانه منبع برای گردآوری دادههای خام نظریه محسوب میشود. در بخشهای دیگر کتاب از امکان تحقق علوم اجتماعی، و ابعاد نظری تحلیل نظریهی اداری، سطح تحلیل سازمانی، سطح کارگاهی در نظریهی اداری و نظریهی اداری نقدی سخن رفته است.
حسن میرزایی اهرنجانی (زاده: ۱۳۲۱، سلماس- درگذشت: ۲۰ تیر ۱۳۹۰، تهران) عضو هیئت علمی گروه مدیریت دولتی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران یکی از استادان برجسته مدیریت در ایران بود. میرزایی اهرنجانی برای مدت ۱۵ سال مدیر گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران و مدت هفت سال مدیر ایستگاه تحقیقات مدیریتی (اتم) دانشگاه تهران و از بنیانگذاران دوره دکتری مدیریت در دانشگاه تهران در سال ۱۳۶۴ بود. وی دارای نظریه سه شاخگی در مدیریت است. میرزایی که دو سال پس از بازنشسته شدن، در تیر ماه سال ۱۳۹۰ در تهران درگذشت.میرزایی به دلیل انجام سخنرانیها و کنفرانسهای بسیار، به استاد شفاهی مدیریت مشهور است. وی دارای نظریه سه شاخگی در مدیریت است. وی مدرس دروس «تحلیل فلسفی نظریههای سازمان»، استاد کرسی درس «مبانی فکری و فلسفی تئوریهای مدیریت» و «روششناسی تحقیق در مدیریت» به مدت ۲۰ سال در دوره دکتری دانشگاه تهران بود. او کارشناسی، مدیریت دولتی، دانشگاه تهران ، کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشگاه جورجیا آمریکا ، کارشناسی ارشد و دکترای ، مدیریت دولتی، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی داشت.