کتاب « چگونه مثل فیلسوفها بیندیشیم» اثر دیوید وایت، مجموعهای آموزشی از پرسشهای فلسفی است که با زبانی ساده و تعاملی، کودکان و نوجوانان را با مفاهیم پایهی فلسفه آشنا میکند و آنان را به تفکر عمیق دربارهی خود، دیگران و جهان پیرامون دعوت مینماید. این کتاب برای کودکان بالای ۱۰ سال طراحی شده و از چهار بخش اصلی تشکیل شده است: ارزشها (اخلاق)، معرفت (شناختشناسی)، واقعیت (متافیزیک) و منطق (تفکر انتقادی). در هر بخش، ۱۰ پرسش اساسی مطرح میشود که کودک را وارد فرآیند تأمل، پرسشگری و استدلال میکند. پرسشهایی مانند «آیا همیشه باید راست گفت؟»، «چگونه میدانیم چیزی را واقعا میدانیم؟» یا «آیا رایانهها میتوانند فکر کنند؟»، بهگونهای بیان شدهاند که ذهن نوجوان را درگیر کرده و به بحث و گفتوگوی سازنده با همکلاسیها، معلمان یا والدین سوق میدهند. هر پرسش با یک توضیح مقدماتی و گاه اشارهای به دیدگاه فیلسوفان کلاسیک مانند افلاطون، ارسطو یا دکارت آغاز میشود. سپس فعالیتهایی مانند تمرینهای چندگزینهای، پاسخهای آزاد، درست و نادرست یا رتبهبندی ایدهها ارائه میشود تا کودک بهصورت فعال و مستقل فکر کند. در پایان هر فصل نیز بخشی تحت عنوان «برای تأمل بیشتر» وجود دارد که فرصتهایی برای تفکر گستردهتر و بحثهای گروهی فراهم میسازد. نویسنده با سبک نوشتاری ساده، روشن و بدون پیچیدگیهای رایج فلسفی، توانسته مفاهیمی نسبتا دشوار را به دنیای کودکان نزدیک کند و به آنها بیاموزد چگونه سوال بپرسند، چگونه پاسخهای خود را بسنجند، و چگونه با دیگران وارد گفتوگو شوند. از طرفی، در پایان کتاب، راهنمایی برای معلمان و والدین گنجانده شده که پیشنهاداتی برای اجرای جلسات گفتوگو، ایجاد فضای باز فکری و نحوهی استفاده از پرسشها در فعالیتهای کلاسی یا خانگی ارائه میدهد. این کتاب علاوه بر اینکه مقدمهای برای ورود کودک به دنیای فلسفه است، ابزاری عملی برای پرورش مهارتهایی همچون تفکر انتقادی، گفتوگو، شنیدن و استدلال کردن نیز محسوب میشود و با طراحی ساختاریافته و لحن دوستانه پلی میان فلسفه و آموزش روزمرهی کودکان میسازد.
درباره دیوید وایت
دیوید ای. وایت دارای دکترای فلسفه از دانشگاه تورنتو است و از سال 1967 در کالج ها و دانشگاه ها به تدریس فلسفه پرداخته است. وی 10 کتاب و بیش از 50 مقاله در زمینه فلسفه، نقد ادبی و نظریه آموزشی نوشته است.