کتاب اسرار تمدن مصر باستان

کتاب «اسرار تمدن مصر باستان: زن در عصر فراعنه»، اثری از کریستیان دروش نوبلکور، مصرشناس شهیر و نخستین زنی که به عضویت موسسه فرانسوی باستان‌شناسی شرقی قاهره درآمد و مدال طلای مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه را از آن خود کرد. این کتاب، که مطلقا بر پایه‌ی داده‌های علمی بنا شده و تخیل در آن جایی ندارد، با یک پرسش آغاز می‌شود: آیا مصر افسانه‌ای، با تابوت‌های طلایی و اهرام اعجاب‌انگیزش، با زن به وجود آمده است یا بی‌زن؟ پاسخ نوبلکور، پاسخی قاطع در تأیید نقش فعال و محوری زن است که از دل کتیبه‌ها، نقوش برجسته و پاپیروس‌ها بیرون کشیده شده است.
این کتاب برای فروریختن تصویری کلیشه‌ای می باشد که تاریخدانان و مورخان یونانی، از جایگاه زن در تمدن‌های باستان ترسیم کرده اند. نوبلکور با کنار گذاشتن و عدم توجه به این مسائل، مستقیما به سراغ منابع دست اول مصری می‌رود تا جهانی را آشکار سازد که در آن، زن از آزادی‌ها و حقوقی برخوردار بود که در بسیاری از تمدن‌های دیگر، حتی قرن‌ها بعد، غیرقابل تصور بود. اساس این جایگاه، ریشه در جهان‌بینی مصریان داشت. آن‌ها که زندگی‌شان با طغیان‌های منظم نیل و چرخه‌ی حیات و مرگ گره خورده بود، به تعادل کیهانی میان نیروها باور داشتند. در این نگاه، جنس مرد و زن، دو جوهر مکمل یکدیگر بودند که هر یک به ایفای نقش خود می‌پرداخت و هر دو به یک نسبت محترم شمرده می‌شدند. کتاب همچنین در آشکار ساختن استقلال حقوقی و اقتصادی زنان مصری نیز مطالبی برای گفتن دارد. برخلاف همتایانشان در یونان و روم، زنان در مصر می‌توانستند مالک دارایی باشند، آن را به ارث ببرند یا واگذار کنند، قراردادهای تجاری منعقد سازند و در دادگاه به عنوان شاهد حاضر شوند. عنوان «بانوی خانه» (نبت پرو)، صرفا یک عنوان تشریفاتی نبود، بلکه مقامی سرشار از اقتدار و احترام در اداره‌ی امور داخلی و اموال شخصی تلقی می‌شد. کتاب نقش وسیعی از حضور اجتماعی زنان ارائه می‌دهد؛ از زن روستایی که دوشادوش مرد در مزارع کار می‌کند، تا کاهنه‌ای که در معابد خدمت می‌کند و ملکه‌ها و حتی فرعون‌های زنی چون حتشپسوت که بر سرنوشت یک امپراتوری حکم می‌راندند.
در نهایت، «اسرار تمدن مصر باستان» کتابی درباره‌ی بازگرداندن نیمی از جمعیت مصر باستان به جایگاه واقعی‌شان است که درک ما را از کل این تمدن متمایز می‌سازد. نوبلکور نشان می‌دهد که قدرت و پویایی تمدن فراعنه، تا حد زیادی مدیون این توازن و احترام متقابل بود؛ حقیقتی که برای قرن‌ها در سایه‌ی نگاه مردسالارانه‌ی تاریخ‌نگاری غربی پنهان مانده بود.