کتاب رفیق دن کامیلو

«رفیق دن کامیلو» نوشته‌ی جووانی گوارسکی جلد دیگری از مجموعه کتاب‌های «دن کامیلو» است. جووانی گوارسکی نویسنده، روزنامه‌نگار، کاریکاتوریست و طنزپرداز ایتالیایی در زمان روزنامه‌نگاری داستان‌هایی درباره‌ی کشیشی به نام دن‌کامیلو می‌نوشت. همین داستان‌ها مجموعه کتاب‌های دن‌کامیلو را شکل داده‌اند که در دنیا محبوب هستند. از آثار گوارسکی چندین اقتباس سینمایی و تئاتری در ایران نیز انجام شده است؛ سریالی با عنوان«زندگی خانوادگی» در رادیو تلویزیون ملی ایران در دهه‌ی پنجاه، فیلم سینمایی «نان، عشق و موتور ۱۰۰۰» و نمایشنامه‌ی «دن کامیلو» برخی از این اقتباس‌ها هستند.
«رفیق دن کامیلو» رمانی است که از بخش‌های مستقلی تشکیل شده که هر کدام نامی دارند، و هر بخش را می‌توان به عنوان داستان کوتاه نیز تلقی کرد چرا که حول ماجرای مستقلی روایت می‌شود و بدون وابستگی به بخش‌های دیگر رمان، درون‌مایه و ساختار کاملی دارد. در داستان‌های دن کامیلو، شخصیت‌های محوری معمولا دن کامیلو و بخشدار پپونه هستند که تضادی عقیدتی و ریشه‌دار با هم دارند و همیشه در حال مشاجره هستند. در این رمان نیز هر چند ساختار اصلی داستان همچنان بر اساس تقابل دن کامیلو و پپونه بنا شده اما شخصیت‌های دیگری حضور دارند که داستان را پیش می‌برند و هر بخش رمان حول شخصیت یکی از آن‌ها شکل می‌گیرد.
بر خلاف سایر داستان‌های دن کامیلو که معمولا در دهکده‌ای در ایتالیا می‌گذرند، بخش عمده‌ی این داستان در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی رخ می‌دهد. پپونه مسئول انتخاب گروهی از اعضای فعال حزب کمونیست ایتالیا است تا او را در بازدید از کشور شوراها و سرزمین آرمانی همراهی کنند. دن کامیلو با دست‌آویز قرار دادن ماجرایی قدیمی، پیونه را تحت فشار قرار می‌دهد تا او را در این هیأت جا ‌دهد. او با لباس مبدل و با نام رفیق کامیلو در طول سفر در حال تهیه‌ی گزارشی مخفی و رمزی برای اسقف اعظم است و در عین حال سعی دارد تا تزویر و ریاکاری و ذات پوسیده‌ی پنهان کمونیسم را برای پپونه و هیأت همراهش آشکار کند. پپونه نیز با خشمی پنهان مراقب رفتار و کردار اوست تا راز کشیش بودن او را حفظ کند. بسیاری از موقعیت‌های طنز داستان را همین همراهی اجباری رقم می‌زنند. بزرگ‌نمایی از دیگر شگردهای طنزپردازی گوارسکی است؛ او از زبان دن کامیلو چنان از رسالت افراد بشر نسبت به حزب در جای جای زمین حرف می‌زند که گویی گام بعدی پراکندن آرمان‌های کمونیسم و سوسیالیسم در کرات دیگر است.
نویسنده در رمان «رفیق دن کامیلو» با خلق موقعیت‌های طنز ذات پوسیده‌ی کمونیسم را نشان می‌دهد، رمانی خواندنی برای علاقمندان به طنز و سیاست که انگار به هم آمیخته هستند.