کتاب خدا در اندیشه ی فیلسوفان غرب (1)

کتاب «خدا در اندیشه‌ی فیلسوفان غرب» اثر هانس کونگ، مطالعه‌ای جامع از براهین اثبات وجود خدا در فلسفه‌ی دوران مدرن غرب است. به عبارت دیگر، این اثر، با نگاهی تاریخی و انتقادی، سیر تحول تفکرات بشری درباره‌ی خداوند را از دوران روشنفکری تا عصر مدرن مورد تحلیل قرار می‌دهد و به دنبال آن است که نشان دهد «بله» گفتن به خدا، انتخابی منطقی و مسئولانه در برابر پیچیدگی‌های اندیشه مدرن است. در ابتدای کتاب، نویسنده سوال «آیا خدا وجود دارد؟» را در بستر تاریخی و فرهنگی دوران قبل از روشنفکری مطرح می‌کند. او نشان می‌دهد که چگونه اندیشمندانی همچون دکارت و پاسکال با استفاده از استدلال‌های عقلانی، چالش‌هایی تازه وارد به مباحث الهیاتی و کلامی کردند؛ استدلال‌هایی که بعدها توسط فیورباخ، مارکس، نیچه و فروید مورد انتقاد واقع شدند. این نقدها و شبهات، به گونه‌ای زمینه‌ساز شک و تردید در مورد ادله سنتی اثبات وجود خدا شدند و موجبات رشد شکاکیت مدرن را فراهم ساختند. در ادامه‌ی کتاب، نویسنده با پرداختن به آثار فیلسوفان و روانشناسان معاصر، نشان می‌دهد که چگونه رد رادیکال باور به خدا، گرچه در نگاه برخی موجب پیشرفت‌های علمی و فلسفی شده است، اما زمینه‌ساز خلأ معنوی و از بین رفتن ارزش‌های اخلاقی نیز شده است. قابل ذکر است که مباحث کتاب صرفا به بررسی‌های تاریخی محدود نمی‌شود. برای مثال، یکی از محورهای اصلی کتاب، بررسی دقیق تعامل میان ایمان و عقل در مسیر شناخت خداوند است. نویسنده تأکید می‌کند که مسئله ایمان صرفا یک موضوع فلسفی و استدلالی نیست؛ بلکه ابعاد عمیقی از تجربیات عرفانی، اخلاقی و روانی انسان را در خود جای داده است. تجربه‌ی ایمان، تجربه‌ای است که فراتر از استدلال‌های منطقی به سراغ قلب و روح فرد راه می‌یابد و می‌تواند در مواجهه با بحران‌ها و چالش‌های وجودی، نقطه اتکی از امید و معنا باشد. از دیدگاه او، اگرچه عقل می‌تواند سوال‌های بسیاری را زیر سوال ببرد، اما تجربه‌ی شهودی از ایمان جایگزین نیهیلیسم و بی‌معنایی می‌شود. قابل ذکر است که این کتاب در سه جلد مجزا به فارسی ترجمه شده است. همچنین کتاب حاضر با توجه به مباحث معاصر نوشته شده است و به فلاسفه‌ی کلاسیک و دوران قرون وسطی نمی‌پردازد.