کتاب دوستان گمشده

رمان «دوستان گمشده»، چهارمین جلد از مجموعه‌ی کلاسیک «پسران هاردی»، نخستین‌بار در سال ۱۹۲۸ منتشر شد؛ متنی پرهیجان که لسلی مک‌فارلین آن را تحت نام مستعار فرانکلین دبلیو. دیکسون نوشت و در ۱۹۶۲ هم بازنویسی و ویرایشی تازه یافت. این داستان کوتاه، اگرچه برای نوجوانان نوشته شده است، اما قصه‌ای از جسارت، وفاداری و قدرت رفاقت در دل یک معمای دریایی و ماجرای آدم‌ربایی را روایت می‌کند که هنوز هم پس از نزدیک به یک قرن طراوت خود را حفظ کرده است.
ماجرا از جایی آغاز می‌شود که فرانک و جو هاردی، دو برادر کارآگاه نوجوان، همراه با دوستانشان چت و بیف تصمیم می‌گیرند قایق موتوری جدیدشان، «کارآگاه»، را امتحان کنند. اما طوفانی ناگهانی سر می‌رسد و به دنبال آن، دو دوست گم می‌شوند. سرنخ‌ها کم‌کم از یک حادثه‌ی ساده‌ی دریایی به نقشه‌ای جنایی گره می‌خورد: یک یادداشت باج‌خواهی که اشتباهی برای خانواده‌ی هاردی فرستاده شده، قایق‌های ناشناس که در تاریکی تردد می‌کنند، و نشانه‌هایی که به جزیره‌ای متروک به نام بلک‌اسنیک منتهی می‌شوند. فرانک و جو بی‌درنگ دست به کار می‌شوند؛ سوار بر کشتی خانوادگی اسلوث، آب‌های طوفانی را درمی‌نوردند و با شهامت، پرده از راز آدم‌ربایی و طرح یک گروه خلافکار برمی‌دارند. نثر مک‌فارلین ساده و سرراست است و با ریتمی پرشتاب، صحنه‌های تعقیب و گریز، طوفان، رویارویی در جزیره و نجات پرخطر را به هم می‌دوزد. او داستانی نوشته که پر از لحظه‌های تنش‌زاست: از ناپدید شدن مرموز دوستان، تا باز شدن پای سرویس مخفی و رویارویی نهایی با مجرمان در جزیره‌ای که ترکیبی از فضای ماجراجویانه و وهم‌انگیز دارد. بازنویسی سال ۱۹۶۲، با کوتاه‌تر کردن برخی صحنه‌ها و مدرن‌تر کردن زبان، ضرب‌آهنگ داستان را تندتر و روایت را برای خوانندگان معاصر روان‌تر کرده است؛ هرچند روح کلی اثر و تصویر نوجوانانی که خودشان راه‌حل مشکلات می‌شوند، همان‌گونه مانده است. آنچه در قلب داستان می‌تپد، فانتزی همیشگی نوجوانان است: آزادی عمل، ابتکار، و اثبات شجاعت. فرانک و جو در این ماجرا منتظر بزرگ‌ترها نمی‌مانند؛ خطر می‌کنند، اشتباه می‌کنند، دوباره نقشه می‌کشند و در نهایت با دوستی و اعتماد به یکدیگر، راهی برای نجات دوستانشان پیدا می‌کنند. در کنار آن، حضور پدرشان، فنتون هاردی، یادآور رابطه‌ی پشتیبانی خانواده و راهنمایی نسل قبل است؛ پیوندی که قدرت نوجوانان را خنثی نمی‌کند، بلکه عمق بیشتری به روایت می‌دهد.
"دوستان گمشده" در دل خود ارزش‌هایی ساده اما ماندگار را زنده می‌کند: دوستی، وفاداری، اخلاق و شجاعت. این داستان هم یک ماجرای کلاسیک کارآگاهی است و هم سفری به دنیایی که در آن نوجوانان نه قربانی، بلکه قهرمان و راه‌گشا هستند. خواندن دوباره‌ی آن، چه برای مخاطب نوجوان امروز و چه برای کسی که روزی در نوجوانی شیفته‌ی این مجموعه بوده، همچنان شیرین و هیجان‌انگیز است.