از قدیم الایام ایران کشوری با ملتی متنوع از فرهنگ ها، شیوه های زیست، مذاهب و زبان های مختلف بوده است. ملتی که پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی و مذهبی در بین اجزای خود داشته است. اما این کلیت یکپارچه تحت تأثیر عوامل مختلف داخلی و خارجی با چالش هایی مواجه شده؛ به گونه ای که در طول زمان گاه وحدت و همبستگی ملی آن دچار آسیب ها و تهدیداتی گردیده است.بسیاری از تحلیلگران و پژوهشگران عقیده دارند روابط متقابل اقوام و نظام سیاسی در تاریخ معاصر ایران از دریچه همزیستی و تعامل دچار مشکلات زیادی بوده است. به استثنای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی که اراده همزیستی، تعامل و مشارکت همه جانبه آحاد ملت و به ویژه اقوام در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی و اداره میدان های جنگ در عالی ترین شکل آن تحقق یافت، در سایر مقاطع و دوران ها این تعاملات متأثر از عوامل مختلف داخلی و بین المللی همواره دچار مشکل بوده است. بنابراین مسئله حفظ، تداوم و ارتقای همبستگی و وحدت ملی همواره به عنوان یک هدف استراتژیک مورد توجه حکومت های ایران بوده است. مسئله ای که همچنان اولویت خود را حفظ کرده است. تحولات جدید مسئله مدیریت تنوع را نه تنها در کشورهای با اقوام مختلف، بلکه در سازمان ها یا موسسات که چند ملیتی هستند نیز مطرح ساخته است.
کتاب مدیریت منازعات قومی در ایران
مرکز تحقیقات استراتژیک
رضا صالحی امیری
