کتاب بعد پنهان

فاصله و تمایز انسان با حیوانات در عملکردی است که انسان توانسته به مرور زمان آن را گسترش دهد؛ این عملکرد توانایی انسان در تکامل و تداومی است که در اندام ها و بیولوژی خود داده است.
این که انسان توانسته است با قدرت عقل و دقت خود اشیاء و فرآیندهایی را شکل دهد که زندگی او را وارد پیچیدگی هایی فراتر از رفتار حیوانات کند. «فرهنگ» و «بیولوژی» در رفتارهای انسانی در تعامل با یکدیگر به رفع نیازهای حیاتی او وتخصص در توانایی های او منجر شده است و به گفته ی ادوارد. تی هال؛
«کامپیوتر موجب توسعه بخشی از مغز می باشد، تلفن باعث گسترش صدا، چرخ باعث بسط پاها می گردد، زبان دامنه ی تجربیات و مشاهدات بشر را در زمان و مکان بسط می دهد، در حالی که نوشتن باعث بسط و گسترش زبان می گردد. بشر دامنه ی عملکردهای خود را به درجه ای توسعه داده است که احتمال دارد انسانیت او را که ریشه از ماهیت حیوانی می گیرد فراموش کنیم.» (هال، ادوارد.تی، 1376)
گسترش فرهنگ توسط بشر و خلق دنیایی متفاوت توسط او به مدد بیولوژیک خود، امروز جهانی با فرهنگ های متفاوت انسانی ساخته است که بر ابعاد زمان و فضا و بعد فرهنگی زندگی او تاثیری عمیق دارد. در چنین شرایطی امروزه ما نمی توانیم از یک فرهنگ ثابت و حتی از یک بیولوژی و حیات زیستی ثابت در انسان ها سخن بگوییم. چرا که تنوع زیست و تربیت رفتارهای فرهنگی و بیولوژیکی انسان در هر کجا می تواند متفاوت باشد. هر چند که انسان همیشه مانند دیگر حیوانات زندانی ارگانیزم بیولوژیکی خویش است.
کتاب «بعد پنهان» (The Hidden Dimension)، نوشته ی ادوارد.تی هال - انسان شناس آمریکایی- هم چون دیگر کتاب او؛ «زبان خاموش» درباره ی ساختار تجربه آن گونه که توسط فرهنگ شکل می یابد، سخن می گوید. «بعد پنهان» محور اصلی بحث خود را فضای شخصی و اجتماعی و درک انسان از این دو فضا قرار می دهد. این کتاب که بسیاری از اطلاعات و تفاسیر خود را متاثر ار پیشرفت های رفتارشناسان حیوانات در سال های اخیر می داند، ابتدا به ارتباطات و نحوه ی تنظیم فواصل در حیوانات و رفتار اجتماعی آنان می پردازد و سپس به همین معانی در انسان البته به شکلی گسترده تر اشاره می کند. انسان شناسی فضا و نیز بررسی فضاها و فواصل شخصی و اجتماعی در برخی فرهنگ های جهان از دیگر مباحث کتاب است.
این کتاب در حوزه ی انسان شناسی، معماری و فضا، رفتارشناسی حیوانی و بسیاری دیگر از امور مربوط به روابط انسانی، کتابی بسیار ارزشمند است. پیام اساسی نویسنده در این کتاب را از زبان او در زیر می خوانیم؛
«نیاز عمده ای به بازبینی و تجدید نظر و گسترش دیدگاه ما نسبت به موقعیت بشر وجود دارد، نیازی که هم جامعه و هم واقع گرایانه باشد. این بازبینی نه تنها درباره ی دیگران بلکه درباره خودمان نیز به همان اندازه صادق است. ضرورت دارد که ما روابط پنهان و خاموش را به همان راحتی که ارتباطات نوشتاری و گفتاری را می خوانیم، یاد بگیریم. تنها به این طریق می توانیم به دیگر هم در درون و هم در خارج از مرزهی ملی دسترسی پیدا بکنیم، زیرا به طور روز افزونی نیاز ما به انجام چنین کاری بیشتر می گردد.»