کتاب خاندان صفویه: دگردیسی و پیامدهای ویرانگر اثر عباسقلی غفاری فرد، یک بازخوانی تحلیلی و انتقادی از دوران حکومت سلسله صفوی در ایران است. این کتاب با رویکردی نوآورانه و چالشبرانگیز، به بررسی ریشه های تاریخی این خاندان و تاثیرات ماندگار آن بر جامعه ایران میپردازد. نویسنده در ابتدای کتاب با استفاده از استعاره زیبای درخت، گذشته را ریشه و اساس حال و آینده جوامع معرفی می کند. بدین منظور، او معتقد است برای درک درست وضعیت کنونی ایران، باید به دقت به تاریخ و ریشه های آن نگریست. از این رو، بررسی دوران صفویه را کلید فهم بسیاری از مسائل امروز میداند. یکی از محورهای اصلی این کتاب، انتقاد از خشونت و ویرانگری حکومت صفوی در جنگها و لشکرکشیهای خود علیه سایر ملل و سرزمینها است. نویسنده با ذکر مثالهایی از جنگهای صفویان با گرجستان، ازبکان و امپراتوری عثمانی، نشان میدهد که در این درگیریها، مردم بیگناه بسیاری قربانی شده و مورد قتل عام، غارت، تجاوز و شکنجه قرار گرفتهاند. نکتهی جالب توجه دیگر در این کتاب، انتقاد از غیرایرانی بودن خاندان صفوی است. نویسنده استدلال میکند که این سلسله متکی بر فرهنگ ایرانی نبوده، بلکه گروگانی و اقلیتی از قبایل چادرنشین آناتولی، حلب، شام و مجارستان بوده اند، بگونه ای که از زمان شیخ صفیالدین عموما و از روزگار شیخ جنید خصوصا به دنبال رواج اندیشه های غالیگرایانه خود بودند.
غفاری فرد معتقد است که ایرانیان هرگز با این حکومت همراهی نداشته اند و همین امر به سقوط آن در برابر افاغنه کمک کرده است. نکته جالب دیگر در این کتاب، فراخوان نویسنده برای بازنویسی تاریخ ایران از جمله دوران صفویه با رویکردی نوین و علمی است. او هشدار می دهد که اگر این اتفاق نیفتد، پیامدهای ویرانگر آن دگردیسی در نوع حکومت صفوی، می تواند به سایش فرهنگ و جامعه ایرانی بینجامد. کتاب خاندان صفویه: دگردیسی و پیامدهای ویرانگر با رویکردی انتقادی و تحلیلی، خواننده را ترغیب میکند تا با دیدی تازه به این دوره از تاریخ ایران بنگرد و آن را مورد ارزیابی قرار دهد. این کتاب پرسشهای بنیادینی را در ذهن مخاطب برمیانگیزد و او را به تامل دربارهی گذشته و حال وا میدارد. علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ ایران، قطعا از مطالعهی این اثر جذاب و انتقادی لذت خواهند برد.
کتاب خاندان صفویه