کتاب طبقه بندی وزن های شعر فارسی

Iranian Poem
به همت : امید طبیب زاده
کد کتاب : 14719
شابک : 978-9644487729
قطع : رقعی
تعداد صفحه : 496
سال انتشار شمسی : 1397
سال انتشار میلادی : 2018
نوع جلد : شومیز
سری چاپ : 1
زودترین زمان ارسال : 28 آبان

جایز ه کتاب سال 1398

معرفی کتاب طبقه بندی وزن های شعر فارسی اثر ابوالحسن نجفی

در زمینه ی عروض و طبقه بندی وزن شعر فارسی کتاب های بسیاری به تالیف رسیده با اصول و تقسیم بندی های خاص خود این بخش مهم از زبان شعر و ادبی پارسی را بررسی می کنند. اما به گفته ی دکتر امید طبیب زاده که دست نوشته های استاد فقیدش، ابوالحسن نجفی را گردآوری و به عرصه ی چاپ رسانیده، کتاب طبقه بندی وزن های شعر فارسی بالاتر از هر کتاب دیگری در تاریخ ادبیات فارسی، به اصول و قواعد آن پرداخته است. مولف معتقد است که طبقه بندی های مرسوم قدیمی و سنتی و حتی جدید دارای اشکالاتی هستند که این کتاب با پرداختن به شکل صحیح طبقه بندی ها، این اشکالات را نشان می دهد.
این کتاب اتمام حجت نجفی بر مبحث عروض و وزن محسوب می شود و نگارنده برای بهتر درک شدن اثر و بهره بردن بیشتراز آن، مطالعه ی دو کتاب دیگر نجفی به نام های درباره ی طبقه بندی وزن های شعر فارسی و و درس نامه ی وزن شعر فارسی را پیشنهاد می کند. در واقع این دو کتاب را مقدمه ی کتاب حاضر دانسته و این کار را اثر نهایی و کامل کننده می داند.
وی همچنین با اشاره به پژوهشی بودن نوع اثر، آن را برای مطالعه ی پژوهشگران عرصه ی شعر و ادبیات و زبان فارسی مناسب می داند و معتقد است که نمی توان از آن به عنوان یک کتاب آموزشی برای تدریس در دانشگاه و موسسات آموزش عالی استفاده نمود.
نجفی در این کتاب با رد نظریات عروض دانان بزرگی همچون خواجه نصیرالدین طوسی و شمس قیس، شیوه ی جدیدی را برای طبقه بندی عروض معروفی کرده و بیش از ششصد وزن شعر را در زبان فارسی به مخاطب معرفی می کند. این شیوه ها کاملا فارسی بوده و از عروض عربی مجزاست. ادیبان معاصر این کتاب را آغاز دوره ی جدیدی در بحث عروض و وزن شعر فارسی می دانند.

کتاب طبقه بندی وزن های شعر فارسی

ابوالحسن نجفی
ابوالحسن نجفی، زبان شناس، مترجم، ویراستار بزرگ کشور و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در سال ۱۳۰۸ در خانواده‌‌ای مذهبی و سنتی متولد شد. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در اصفهان گذراند و در رشته ادبیات فارغ التحصیل شد. در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران زیر نظر استادانی چون پرویز ناتل خانلری، فاطمه سیاح و موسی بروخیم به تحصیل در رشته زبان فرانسه پرداخت. سپس در رشته زبان شناسی در سوربن زیر نظر آندره مارتینه به ادامه تحصیل مشغول شد.او ابتدا به عنوان دبیر در اصفهان مشغول به کار شد. ...
قسمت هایی از کتاب طبقه بندی وزن های شعر فارسی (لذت متن)
«اولین و مهم ترین، و حتی می خواهم بگویم تنها، شرط هر نوع طبقه بندی وزن های شعر فارسی سهولت مراجعه است. فقط آن طبقه بندی معتبر است که بتواند فورا و مستقیما، و هر چه سریع تر و آسان تر، جوینده را به مطلوب خود و حتی المقدور به جای یگانه ای که برای آن منظور شده است، راهنمایی کند. اهمیت این شرط فقط در فایده عملی آن نیست، بلکه خود نشانه درستی و استواری دستگاه طبقه بندی نیز هست».

مولف این کتاب که نظریه اش در زمینه ی تقطیع سالهاست جایگزین تقطیع سنتی شده است ،حال انگاره ی جدیدی را برای طبقه بندی صدها وزن گوناگون شعر فارسی به دست می دهد .او وزن ها را به دو گروه متفق الارکان و متناوب الارکان تقسیم می کند و سپس اعضای هر گروه را براساس خصوصیات ساده ای همچون تعداد هجاهای هر رکن و تعداد رکن های هر مصراع و غیره ،به دسته ها و رده ها و بحرها و وزن های متفاوت طبقه بندی می کند .خواننده با اندک ممارستی می تواند محل هر وزن مورد نظر خود را در کنار وزن های هم خانواده اش بیابد و بر اساس تعداد شواهد و نیز زمان سروده شدن آنها ،به اطلاعاتی تقریبی درباره ی میزان مطبوع بودن هر وزن و زمان ورود آن به سلسله ی وزن های شعر فارسی دست یابد.