"گرایشهای تفسیری در میان مسلمانان" نوشته ایگناس گلدزیهر (1850-1921م)، یک خاورشناس مجارستانی، که توسط ناصر طباطبائی (معاصر) ترجمه شده، یکی از نگارشهای بسیار مهم و تأثیرگذار در زمینه قرآن و علوم تفسیر است. در این اثر، علاوه بر متن اصلی، مقدمهای نیز توسط محمد علی ایازی نوشته شده است.
این کتاب توسط مستشرقان نوشته شده و به بررسی موضوعات مهمی از جمله تفسیر قرآن و عقاید تفسیری در اسلام میپردازد. نویسنده در این کتاب از منابع متعددی بهرهگرفته و تحقیقات گستردهای در زمینه تفسیر و عقاید مسلمانان انجام داده است.
این کتاب به شش بخش تقسیم شده است:
1. بخش اول به بررسی تفسیر اختصاص یافته و مباحث مرتبط با آن میپردازد.
2. بخش دوم به تفسیر روایی اختصاص دارد.
3. بخش سوم به تفسیر در پرتو عقیده مسلمانان میپردازد.
4. بخش چهارم به تفسیر در پرتو تصوف اسلامی میپردازد.
5. بخش پنجم به تفسیر در پرتو فرقههای دینی، به ویژه فرقههای شیعه، اختصاص دارد.
6. بخش ششم به تفسیر در پرتو تمدن اسلامی میپردازد.
این کتاب برای نخستین بار از عربی به فارسی ترجمه شده و منتشر شده است. مترجم عربی تمام فصلهای کتاب را حاشیه زده و تصحیحهایی را انجام داده است. همچنین، او در پاورقیها به خطاهای نویسنده اصلی اشاره کرده است.
این نوشته،یکی از نخستین آثار تفسیر پژوهی در مورد تفاسیر قرآن است و در پژوهشهای مثبت و منفی تاثیرگذار بوده است. نویسنده با روششناسی اثباتی و نقدهای خود به آثار دیگران، تأثیر جدی در آثار دیگران داشته است. این کتاب همچنین به مقایسه مفاهیم قرآن با کتابهای مقدس دیگر، به ویژه عهد قدیم، میپردازد و تفاوتها و تشابهها را مورد بررسی قرار میدهد.
کتاب گرایشهای تفسیری در میان مسلمانان