کتاب ملک جمشید
نویسنده:
محمدعلی نقیب الممالک
معرفی کتاب ملک جمشید
«ملک جمشید» کتاب سوم از مجموعه‌ی «ادبیات عامه» است که در سده ۱۳ هجری و در ٧ باب نوشته شده. داستان‌های عامیانه گنجینه‌ای از تمثیل، ضرب‌المثل و آداب و رسوم مردمان این سرزمین را دربرمی‌گیرد. توجه به این گنجینه‌ها در واقع، پاسداشت فرهنگ و ادب کهن سرزمینی است به وسعت زبان فارسی است. در چاپ جدید کتاب‌های این مجموعه با استفاده از نسخه‌های متعدد و به‌کارگیری رسم‌الخط جدید، سعی شده تا نسخه‌ای به دور از لغزش و خوش‌خوان ارائه شود. نویسنده‌ی این قصه محمدعلی نقیب‌الممالک است که در عهد قاجار برای ناصرالدین شاه قصه می‌گفته و دخترش فخرالدوله قصه‌های او را می‌نوشته است.
کتاب ملک جمشید، داستانی عاشقانه است که به ما نشان می‌دهد حتی ممکن است پدر برای قتل پسر خود کمر همت ببندد و دخترکی بیابان‌گرد و فقیر، نجات‌بخش ولیعهد یک سرزمین بشود؛ این داستان ما را با این حقیقت روبه‌رو می‌کند که زندگی پر از پیچ‌وخم‌های گوناگون است و باید در اعتماد کردن به آشنایان و غریبه‌ها، هوشیار باشیم و قدرت عشق را دست کم نگیریم.
در باب اول کتاب، خواننده با ولایت «زیر باد» هندوستان و ملک همایون پادشاه آن‌جا آشنا می‌شود. او پسری دارد که در حسن و جمال و جوانی نظیر ندارد و نامش ملک جمشید است. روزی که او با حشم و خدم عزم شکار می‌کند، آهوی پر خط و خالی می‌بیند و قصد می‌کند که شخصا آن را شکار کند. ملک جمشید به‌تاخت در پی آهو می‌رود تا اینکه آسمان تار می‌شود، ماه جای خود را به خورشید می‌دهد و او نیز به بیابانی عظیم می‌رسد. در این دشت پهناور، سیاه‌چادری برافراشته شده و آهو به درون آن چادر پناه می‌برد. در نزدیکی آن خیمه‌گاه پیرزنی با قامت خمیده نشسته و قلیانی چاق کرده است. ملک جمشید به‌دعوت پیرزن، لب بر قلیان می‌گذارد. سپس چشمش به دهانه‌ی سیاه‌چادر می‌افتد و ناگهان جهانش دگرگون می‌شود. دختری همچون پری و فرشتگان از درون چادر بیرون می‌آید و مشخص می‌شود که این دختر همان آهوی گریزپاست و حالا به ظاهر اصلی خود بازگشته است.
همانند اغلب قصه‌های عامیانه این قصه نیز شخصیت‌هایی سیاه و سفید دارد و میان خیر و شر مرزی روشن وجود دارد. این داستان عاشقانه در عهد قاجار روایت شده و جنس نثر و توالی وقایع آن به قصه‌ی امیر ارسلان نامدار شباهت دارد. این داستان‌ها خواننده را به جهانی خیالی می‌برد.
«ملک جمشید» قصه‌ای عامیانه و جذاب است که خوانندگان امروزی نیز می‌توانند از آن لذت ببرند. چه بسیار کسان که با خواندن این داستان‌ها به جرگه‌ی کتاب‌خوان‌ها جدی پیوسته‌اند.
کتاب ملک جمشید، داستانی عاشقانه است که به ما نشان می‌دهد حتی ممکن است پدر برای قتل پسر خود کمر همت ببندد و دخترکی بیابان‌گرد و فقیر، نجات‌بخش ولیعهد یک سرزمین بشود؛ این داستان ما را با این حقیقت روبه‌رو می‌کند که زندگی پر از پیچ‌وخم‌های گوناگون است و باید در اعتماد کردن به آشنایان و غریبه‌ها، هوشیار باشیم و قدرت عشق را دست کم نگیریم.
در باب اول کتاب، خواننده با ولایت «زیر باد» هندوستان و ملک همایون پادشاه آن‌جا آشنا می‌شود. او پسری دارد که در حسن و جمال و جوانی نظیر ندارد و نامش ملک جمشید است. روزی که او با حشم و خدم عزم شکار می‌کند، آهوی پر خط و خالی می‌بیند و قصد می‌کند که شخصا آن را شکار کند. ملک جمشید به‌تاخت در پی آهو می‌رود تا اینکه آسمان تار می‌شود، ماه جای خود را به خورشید می‌دهد و او نیز به بیابانی عظیم می‌رسد. در این دشت پهناور، سیاه‌چادری برافراشته شده و آهو به درون آن چادر پناه می‌برد. در نزدیکی آن خیمه‌گاه پیرزنی با قامت خمیده نشسته و قلیانی چاق کرده است. ملک جمشید به‌دعوت پیرزن، لب بر قلیان می‌گذارد. سپس چشمش به دهانه‌ی سیاه‌چادر می‌افتد و ناگهان جهانش دگرگون می‌شود. دختری همچون پری و فرشتگان از درون چادر بیرون می‌آید و مشخص می‌شود که این دختر همان آهوی گریزپاست و حالا به ظاهر اصلی خود بازگشته است.
همانند اغلب قصه‌های عامیانه این قصه نیز شخصیت‌هایی سیاه و سفید دارد و میان خیر و شر مرزی روشن وجود دارد. این داستان عاشقانه در عهد قاجار روایت شده و جنس نثر و توالی وقایع آن به قصه‌ی امیر ارسلان نامدار شباهت دارد. این داستان‌ها خواننده را به جهانی خیالی می‌برد.
«ملک جمشید» قصه‌ای عامیانه و جذاب است که خوانندگان امروزی نیز می‌توانند از آن لذت ببرند. چه بسیار کسان که با خواندن این داستان‌ها به جرگه‌ی کتاب‌خوان‌ها جدی پیوسته‌اند.
درباره محمدعلی نقیب الممالک
نقیب الممالک لقب محمد علی از نقالان عصر ناصرالدین شاه است. شاه قاجار او را برای نقل قصه و داستان گویی برگزید،و وظیفه ای بر او معین ساخت تا هنگام استراحت بعد از ناهار و شب ها پیش از خواب به داستان گویی(گاهی همراه با نواخته شدن کمانچه) بپردازد.ناصرالدین شاه بعد ها او را ملقب به نقیب الممالک نمود.قصه های مشهور امیر ارسلان،ملک جمشید و زرین ملک از جمله داستان هایی بوده است که او در خلال این داستان گویی ها برای شاه قجر می گفته است
دسته بندی های کتاب ملک جمشید
مقالات مرتبط با کتاب ملک جمشید
آثار کلاسیک کوتاه، فرصتی برای آشتی با کتاب خواندن
ادامه مقالهکتابهای مرتبط با کتاب ملک جمشید
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب ملک جمشید" ثبت می‌کند