کتاب جامعه شناسی چشم و هم چشمی

کتاب «جامعه‌شناسی چشم و هم‌چشمی» نوشته‌ی فرشاد قوشچی به تحلیل جامعه‌شناختی پدیده‌ی چشم و هم‌چشمی در جامعه‌ی ایران می‌پردازد. نویسندگان این رفتار را نه صرفا یک ویژگی فردی یا اخلاقی، بلکه به‌عنوان یک سازوکار اجتماعی بررسی می‌کنند که در بستر تحولات اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای گسترش یافته است. نقطه‌ی تمرکز کتاب بر این است که چگونه چشم و هم‌چشمی به عنوان یک نیروی محرک در سبک زندگی، الگوهای مصرف، و روابط اجتماعی در ایران معاصر شکل گرفته و عمل می‌کند.
در بخش‌های ابتدایی کتاب، نویسندگان توضیح می‌دهند که چگونه روندهایی مثل شهرنشینی، رشد طبقه متوسط، گسترش رسانه‌ها و افزایش سفرهای خارجی به تقویت گرایش به مقایسه و تقلید از دیگران منجر شده‌اند. بر اساس تحلیل‌های ارائه‌شده، چشم‌ و هم‌چشمی بیش از آن‌که یک تمایل فردی باشد، پاسخی اجتماعی به تغییرات فرهنگی و افزایش نابرابری‌های نمادین در جامعه است. همچنین به رابطه‌ی این پدیده با مصرف‌گرایی، فردگرایی و گسترش فرهنگ نمایش پرداخته می‌شود. کتاب در ادامه به حوزه‌های مختلفی که چشم‌ و هم‌چشمی در آن‌ها حضور دارد می‌پردازد: از پوشش و دکوراسیون منزل گرفته تا نوع خودرو، شیوه‌ی برگزاری مراسم، انتخاب نام فرزندان، و حتی تحصیلات و شغل. در این بخش‌ها، نویسندi با استفاده از نمونه‌ها و مشاهده‌های اجتماعی، نشان می‌دهند که چشم‌ و هم‌چشمی چگونه رفتارهای روزمره را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در برخی موارد به اضطراب، رقابت ناسالم، و فشار اجتماعی منجر می‌شود. نگاه کتاب بیش از آن‌که انتقادی یا توصیه‌گرایانه باشد، تحلیلی است و سعی می‌کند چشم و هم‌چشمی را در بستر پویای فرهنگ، اقتصاد و رسانه درک و تفسیر کند.